دوشنبه, ۱۳ مرداد ۱۴۰۴ / ۰۴:۱۲:۲۷
برخلاف کوچ یکشبه از وایبر به تلگرام، اینبار اما به نظر می رسد نوعی سردرگمی عمومی برای انتخاب جایگزین شبکه های اجتماعی چون تلگرام و اینستا در جامعه ایجاد شده است.
آذر صبح/ مهرداد خوشکار مقدم: تجربه نشان داده که هنگام بروز بحران، اغلب مسئولان ما عادت دارند به انتخاب اولین و راحت ترین و در دسترس ترین گزینه های ممکن و در حوزه ی فضای مجازی هم دکمه ی فیلترینگ، راحت تر از هر گزینه ی دیگری فشرده می شود!
پر واضح است که با توسعه ی روزافزون اینترنت، بسیاری از امور مردم به این پدیده ی نوظهور و فراگیر وابسته شده و حتی گذران زندگی بسیاری، به فضای مجازی گره خورده است.
با اینحال اما سیاست های یک بام و دو هوای دولت های مختلف طی سالیان اخیر نشان داده نمی توان تمام تخم مرغ های خود را داخل سبد قوانین لرزان و سیاست های بی ثبات دولت ها قرار داد چراکه ممکن است با گران شدن آن، اصلا امکان تهیه ی تخم مرغ برای مردم باقی نماند!
نگاهی گذرا به تاریخ معاصر ایران زمین نشان می دهد، کشور ما آلرژی عجیبی به فناوری های نوین داشته و همواره به روی تکنولوژی های روز آنهم از نوع ارتباطی اش شمشیر کشیده، گرچه در آخر هم مغلوب شده است!
مردم ایران فراموش نمی کنند که روزی داشتن ویدئو های وی اچ اس گناهی نابخشودنی به شمار می رفت و چه خانواده ها که برای داشتن آن به نهادهای ذیربط فراخوانده نشدند!
پس از آن و با پیدایش ابزاری جدید چون CD و DVD حساسیت ها از ویدئو برداشته شده و به سمت این پدیده ی نوظهور سوق پیدا کرد.
بعد از مدتها مقاومت و بگیر و ببند و توپ و تشر، یکی پیدا شد تا پیشنهاد ویدئوکلوپ ها را ارائه کند و با اقبال عمومی نسبت به این مراکز، نشان دهد که با یک تدبیر ساده هم می توان به استقبال فناوری های روز رفت!
سپس ماهواره آمد… با هزاران کانال فارسی زبان و یالعجب که شبکه های بی محتوای “دو در دو” توانستند دستگاه عریض و طویل رسانه ی ملی را به چالش کشیده و به مشکلی اساسی بدل شوند!
“پارازیت” را آوردند برای مقابله اما سر و صدای ناشی از احتمال آسیب امواج آن بر مردم، فتیله ی آن را تاحدی پایین کشید.
از مشکلات و درگیری های ماهواره خلاص نشده بودیم که سر و کله ی اینترنت پرسرعت آمد و شبکه های مجازی و رسانه های مدرن!
درحالیکه بسیاری از آقایان حتی روشن کردن رایانه را هم بلد نبودند، انتظار نابجایی بود که از لزوم چاره اندیشی و استفاده ی درست از این تحول عظیم تکنولوژی بشری سخن به میان آورد.
وایبر آمد… ابتدا مخابرات مقاومت کرد؛ مجموعه ای که افسارش دست یک نهاد نظامی و امنیتی است؛ به این بهانه که با کاهش ارسال و دریافت پیامک، درآمد این مجموعه کاهش خواهد یافت.
داد و بیدادها شروع شد… وایبر را وابسته به صهیونیسم اعلام و فیلترش کردند تا بزرگترین و البته سریع ترین کوچ مجازی تاریخ معاصر از وایبر به تلگرام، به نام مردم ایران رقم خورد!
تلگرام آمد… درهای اینترنت کشور به روی فلان آقای روس باز شد تا افسار ارتباطی مردم به دست یک بیگانه ی دیگر بیفتد و کسی هم نپرسید روس و صهیونیسم و امریکایی و چینی چه فرقی دارد وقتی قرار باشد نبض ارتباطی یک کشور در دنیای مجازی را به دست بیگانگان بسپاریم؟!
همه ی کارشناسان و دستگاه های مختلف در خواب بودند که روز موعود فرا رسید و چند کانال فارسی زبان تحریک اغتشاش گران را به دست گرفتند!
برای پاسخ به اینکه اینکه چرا و چگونه با وجود رسانه های مختلف درون کشور، چند کانال تلگرامی می توانند امنیت ملی را به مخاطره اندازند، باید تحقیقات زیادی انجام گیرد گرچه ناگفته پیداست که “اعتماد” به رسانه های داخلی به چالش اساسی در جامعه بدل شده است.
بطور حتم یکی از کارکردهای رسانه های داخلی، بیان مشکلات مردم و حتی پیگیری مطالبات آنها است اما وقتی بدلیل محدودیت های مختلف، این “شیر اطمینان” به درستی کار نکند، یک جای کار خواهند لنگید!
کارشناسان عقیده دارند، اینکه چرا نتوانسته ایم رسانه ی جایگزینی برای تلگرام و … پیدا کنیم هم ریشه در همین بی اعتمادی دارد اما فیلترینگ و محدود سازی و اقداماتی از این قبیل، گرچه راهکار مقطعی مفیدی است اما به طور حتم در درازمدت اعتماد عمومی را خدشه دار خواهد کرد.
این بی اعتمادی و البته طنز مضحک زمانی بیشتر می شود که با وجود فیلترینگ شبکه هایی مانند فیس بوک و توئیتر که امروزه کارکرد مثبت آنها در دنیای مجازی انکارناپذیر است، از سوی مسئولان رسمی کشور مورد استفاده قرار گرفته اما برای عموم شهروندان ممنوع است!
در این وانفسایی که عموم مردم سردرگم در به در دنبال یک اپلیکیشن جدید برای جایگزینی تلگرام هستند، فرصتی طلایی برای ظهور یک پیام رسان اینترنتی قدرتمند داخلی با رعایت حریم خصوصی مردم فراهم آمده با اینحال هموطنان هنوز هم با دیده ی تردید به محصولات وطنی می نگرند.
پر واضح است که استفاده از اپلیکیشن های خارجی به ویژه در حوزه ارتباطی مشکلات زیادی به همراه دارد اما این سئوال را باید از مسئولان پرسید کجای عملکردتان نادرست بوده که جامعه، خطر استفاده از رسانه های خارجی را به اپلیکشین های داخلی مانند سروش و … ترجیح می دهد؟!
