زیباسازی، حلقه مفقوده عمران و خدمات شهری

بزرگنمایی تصویر

به گزارش آذر صبح به نقل از ایرنا، زیباسازی شهری در قالب اجرای طرح های فرهنگی، هنری و عمرانی یکی از مهم ترین اقدامات مجموعه مدیریت شهری به عنوان متولی امر در شهرها، همواره مورد توجه کارشناسان و مسئولان بوده و توزیع مناسب امکانات شهری و تامین نیاز شهروندان در کنار هویت بخشی و زیباسازی چهره شهر، امری است که باید به عنوان بخشی از اولویت های عمران شهری قرار گیرد.

توجه به معماری، فضای سبز شهری، پیاده روسازی، ساماندهی تبلیغات محیطی، استانداردسازی میادین، توسعه و مرمت آثار تاریخی و فرهنگی، اماکن عمومی و ایجاد زیرساخت های مناسب برای بهره مندی شهروندان و گردشگران درون شهری از مهم ترین اقدامات در بخش زیباسازی شهری است.

عدم اجرای این طرح ها به ویژه در شهرها، امری اجتناب ناپذیر بوده که متاسفانه در شهر تاریخی و فرهنگی مراغه مورد بی مهری و بی توجهی قرار گرفته است.

پیاده روسازی به عنوان یکی از طرح های عمران شهری نقش مهمی در زیباسازی شهرها دارد هرچند در یک سال اخیر، اقدامات و طرح هایی در زمینه پیاده روسازی و مرمت آنها در مناطق مختلف شهری مراغه انجام شده لیکن توجه به جلوه های زیباشناختی و بصری در آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

عدم توجه به نیازهای مردم در پیاده روسازی از جمله مشکل تردد افراد سالمند، معلولان و روشندلان حتی در طرح های جدید مورد غفلت واقع شده و متناسب با شرایط و نیازهای روز جامعه نیست.

فضای سبزو درختان نیز به عنوان ریه های شهرها و یکی از فاکتورهای زیباسازی و جلوه های طبیعی بصری، از مظلوم ترین بخش های حوزه شهری در سال های اخیر بود و متناسب با رشد جمعیت و شهرنیشنی توسعه نیافته و همچنان از روش های منسوخ و سنتی در این زمینه استفاده می شود.

آبیاری نامناسب و عدم هرس و رسیدگی به درختان حاشیه خیابان ها و خشک شدن چمن کاری های در برخی نقاط و پارک ها، جلوه های نازیبایی در شهر ایجاد کرده که رفع این مشکلات مستلزم بهره گیری از مدیریت نوین در ارایه خدمات شهری و عمرانی به شهروندان است.

توسعه و زیباسازی پارک های درون و حاشیه شهری مراغه در سال های اخیر به کوتاه کردن چمن ها و تعویض روشنایی آنها خلاصه شده این در حالی است که این اماکن تفریحی و تفرجی می تواند با برخوداری از جلوه های زیبای طبیعی، حال و هوای تازه ای به شهر بدهد.

با وجود برخی فضاهای مناسب شهری که اغلب آنها بدون استفاده و فاقد هرگونه کاربری و مالک هستند، زمینه مناسبی برای توسعه فضای سبز در اختیار شهرداری و مجموعه مدیریت شهری مراغه قرار داده لیکن عدم وجود برنامه خاص در حوزه فضای سبز، موجب تبدیل شدن این مکان ها به خرابه هایی در گوشه و کنار شهر شده است.

بی توجهی به درختان در معرض خشکیدن در برخی فضاهای حاشیه شهری در شهرک ها که ظرفیت مناسبی برای تبدیل به پارک های محله ای دارند حاکی از عدم توجه کافی به زیبایی و محیط زیست شهری دارد.

طراحی، ساماندهی و توسعه مبلمان شهری در قالب طرح های مدون و کارشناسی و توسط طراحان متخصص، علاوه بر پاسخگویی به نیازهای انسانی و افزایش رضایت استفاده کنندگان موجب شکل‌ دهی منطقی محیط، و زیبایی فضای شهر خواهد شد.

طرح نوسازی مبلمان شهری مراغه که در سال های اخیر اغلب در مرکز شهر اجرا می شود با وجود ایجاد امکان برای بهره مندی شهروندان، از جانمایی، جنس و مواد بکار رفته در آن با توجه به شرایط اقلیمی و نیز طراحی، از خلاقیت و زیبایی لازم برای ایجاد جلوه های بصری برخوردار نیست.

طراحی نامناسب و ناهمگون مبلمان شهری با توجه به کیفیت نازل آن و نگهداری نه چندان مناسب، نتوانسته است رضایت نسبی شهروندان را فراهم سازد.

وجود تبلیغات محیطی بی رویه در قالب بیلیبوردها، لایت باکس ها، تابلوهای تبلیغاتی و نیز تابلوهای روان در اماکن مختلف شهری در ارتفاع و مکان نامناسب علاوه بر اغتشاشات بصری، چهره ای ماشینی و فاقد زیبایی را به شهر بخشیده است.

عدم ساماندهی این تبلیغات که بخشی از آن را اطلاعیه، اعلامیه ها، تبلیغات کاغذی بر روی اماکن شهری، خدماتی و نیز تیرهای چراغ برق تشکیل می دهد، مسئولیت را متوجه نهادهای زیباسازی مراغه از جمله شهرداری می کند.

عدم ارائه مجوز به واحدهای صنفی برای نصب تابلوهای تبلیغاتی، همسان سازی تابلوها که بخشی از آن نیز به صورت جسته و گریخته اجار شده؛ در کنار ساماندهی چاپخانه های متولی نصب اعلامیه های کاغذی و ساماندهی محل مناسب برای نصب اعلامیه و اطلاعیه ها، همه و همه اقداماتی در جهت زیباسازی بوده که مورد غفلت بیشتری قرار گرفته است.

وجود سدمعبر و انواع تعرض به پیاده راه ها و پیاده روها توسط مشاغل و واحدهای صنفی در نقاط مختلف شهری، یکی دیگر از معضلاتی است که باوجود تاکید مجموعه مدیریت شهری و واحدهای برخورد با این مشکل، تاکنون راهکار و درمان مناسبی برای آن اتخاذ نشده است.

بیشتر این تعرض به پیاده راه ها را می توان در بازار مرکزی، واحدهای صنفی فروش میوه و سبزی، گل فروشی ها، تعمیرات خودروها، واحدهای صنفی صنعتی از جمله آهنگری و لوله کشی ها و حتی خشکبارفروش ها به وفور مشاهده کرد.

جلوه نه چندان مناسب بصری این نوع مشکلات شهری، علاوه بر اختلال در تردد و ایجاد ترافیک در برخی موارد، موجب نازیبا شدن مناطق مختلف شهری در دیدگان شهروندان و حتی گردشگران شده است.

عدم کنترل احجام شهری و بی توجهی به همجواری ‌ها در کالبدها و نمای ساختمان ‌های در حال ساخت را می توان نقطه ضعفی بزرگ در شهری چون مراغه که دارای پیشینیه تاریخی و ظرفیت بالای گردشگری بوده، عنوان کرد.

به کارگیری معماری های و نماسازی غربی از جمله رومی و یونانی، بکارگیری مصالح ساختمانی ناسازگار با شرایط اقلیمی و حتی بصری شهری در ساختمان ها یکی دیگر از مسائلی است که در حوزه زیباسازی و معماری چشم نواز شهری مراغه کمتر به آن پرداخته شده است.

ساخت ساختمان هایی با ارتفاع و معماری و نمای نامتقارن در یک منطقه در کنار فراموش شدن فضای سبز در ساخت و سازها، شهر زیبای گذشته را به مجتمع هایی درهم پیچیده و در عین حال بی روح تبدیل کرده و از زیبایی های شهر کاسته است.

با توجه به لزوم زیباسازی شهری، بهره گیری از طرح های کارشناسی در زمینه زیباسازی شهری در قالب چشم اندازهای جامع شهری در بخش های معماری، زیست محیطی، عمران شهری، فرهنگی و اجتماعی در شهر مراغه حیاتی و ضروری بوده و این امر مستلزم عزم اعضای شورای اسلامی شهر، شهرداری و همراهی سایر دستگاه های اجرایی و خدمات رسان در راستای توسعه متوازن شهری است.

وجود آثار بی بدیل تاریخی و گردشگری در مناطق مرکزی شهر مراغه نیز فرصت مناسبی برای توسعه شهری بوده که با بی توجهی به مرمت و استفاده بهینه از آنها توسط نهادهای متولی امر به جای ایجاد جلوه بصری زیبا به مخروبه های فاقد زیبایی تبدیل شده است.

توجه همزمان به تمامی موارد مطرح شده و رفع مشکلات بعضا جزئی و کلی، می تواند به ایجاد شهری با جلوه های زیبا منجر شود که این امر علاوه بر فراهم کردن زمینه توسعه و عمران شهری، زمینه اعتماد بین مردم و نهادهای خدماتی همچون شهرداری را فراهم می سازد.

شهر مراغه به عنوان بزرگترین شهر آذربایجان شرقی بعد از تبریز حدود ۱۸۰ هزار نفر جمعیت دارد این شهر در ۱۲۷ کیلومتری تبریز، مرکز آذربایجان شرقی و ۶۰۷ کیلومتری تهران قرار گرفته و در ابتدای دوران فرمانروایی ایلخانان مغول، پایتخت این سلسله بوده است.