یکشنبه, ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۴ / ۱۹:۳۵:۵۸
استادیار تغذیه مرکز تحقیقات مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز گفت : بسیاری از بزرگسالان ایرانی و همچنین جمعیت رو به رشدی از کودکان دارای اضافه وزن بوده و یا چاق هستند ، چاقی خطر بروز بسیاری از بیماریها مانند فشار خون بالا، تنگی نفس، آزردگی مفاصل، دردهای مفصلی، بیماریهای مزمن مانند دیابت نوع ۲، بیماریهای قلبی-عروقی، سکته و برخی از سرطانها را افزایش می‌دهد.
به گزارش آذر صبح ، لیلا نیک نیاز استاد یار تغذیه دانشگاه علوم پزشکی تبریز در خصوص چاقی کودکان افزود: چاقی همچنین باعث گوشه گیری و افسردگی مخصوصاً در کودکان میشود ، چاقی دوران کودکی احتمال بروز چاقی در بزرگسالی را نیز افزایش می‌دهد. این در حالی است که با انتخاب درست و آگاهانه مواد غذایی، کنترل مقادیر انرژی وارد شده به بدن و انجام فعالیت فیزیکی نه تنها می توان از این بیماریها پیشگیری کرد بلکه در صورت بروز بیماری می توان آن را کنترل کرد و اثرات زیان آور آن را کاهش داد.
وی با اشاره به کاهش وزن در افرادی که دچار اضافه وزنی و چاقی هستند، گفت: پهتر است در قدم اول از بروز چاقی و افزایش وزن جلوگیری کنیم.، امادر صورتی که دچار اضافه وزن و چاقی شدیم می‌توانیم با تغییر عادات غذایی و افزایش فعالیت بدنی از افزایش بیشتر وزن جلوگیری کرده و وزن خود را کاهش دهیم.
نیک نیاز افزود: نخوردن صبحانه از عادات بد غذایی است، روز خود را با صبحانه کامل آغاز کنیم. صبحانه سالم، نه تنها انرژی لازم برای فعالیتهای ذهنی را فراهم می کند بلکه در انتخاب مناسب وعده‌های غذایی دیگر در طی روز کمک کننده است.
وی یاداور شد: همچنین خوردن صبحانه ممکن است در مـصرف کمتر کالری در طول روز کمک کند. زیرا مصرف مقدار کالری مشخص برای صبحانه، اثر سیرکنندگی بیشتری نسبت به مصرف همان مقدار کالری در وعده بعدی در طی روز خواهد داشت که به کاهش کالری دریافتی روزانه کمک خواهد کرد.
نیک نیاز افزود: بهتر است برای صبحانه از شیر و لبنیات پرچرب استفاده نکنیم چراکه چربی لبنیات از نوع خوبی نبوده و در ایجاد بیماری ها دخیل می باشد، لبنیات کم چرب، تخم مرغ، و نان‌های سبوس‌دار انتخاب مناسبی برای وعده صبحانه می‌باشند.
وی در ادامه از علل چاقی و اضافه وزن در افراد یادآور شد: غذا خوردن پیش از خواب از علل افزایش وزن است ،برای اینکه خواب راحتی داشته باشیم، بایستی پیش از خواب از خوردن غذا پرهیز کنیم. بهتر است ۱ تا ۳ ساعت قبل از خواب، از پرخوری (بخصوص مصرف غذاهایی مانند نان، برنج و ماکارونی)، مصرف غذاهای ادویه‌دار و چرب خودداری کنیم ، چراکه مصرف این مواد غذایی منجر به کاهش کیفیت و مدت خواب شده و روز بعد نیز باعث کسلی، خستگی و کوفـتگی خواهد شد.
وی افزود:پیش از خواب از خوردن غذاهای چرب خودداری کنیم چراکه چربی باعث کند شدن تخلیه معده و تشدید سوءهاضمه شده و مصرف غذاهای ادویه دار نیز باعث صدمات و سوزش‌های مری و معده خواهد شد ، سعی کنیم اگر پیش از خواب احساس گرسنگی کردیم، از میوه جات و سبزیها استفاده کنیم.
استادیار دانشگاه علوم پزشکی تبریز اشاره کرد: سومین علل چاقی و افزایش وزن سریع خوردن غذا است ، غذای خود را آهسته تر بخوریم. خوردن سریع غذا باعث افزایش وزن میشود زیرا از زمان شروع غذا تقریباً ۲۰ دقیقه طول می‌کشد تا علائم سیری به مغز برسد.
وی ادامه داد : بنابراین اگر غذای خود را در کمتر از این مدت تمام کنیم، مغز فرصتی برای انعکاس سیری پیدا نمی‌کند و در نتیجه فرد به غذا خوردن ادامه می‌دهد ، لذا باید سعی کنیم آهسته غذا خورده و بعد از خوردن هر لقمه، قاشق را در داخل بشقاب قرار دهیم و خوب غذا را بجویم تا از مزه ی آن نیز لذت ببریم.
وی در خصوص چهارمین علل از افزایش وزن گفت: گرسنگی طولانی مدت از عوامل و علل چاقی محسوب میشود ،سعی کنیم برای مدت طولانی گرسنه نمانیم. گرسنه ماندن به مدت طولانی باعث انتخابهای غلط غذایی شده و معمولا پرخوری را به همراه دارد.
وی یاداور شد: اگر هدفمان از گرسنگی کاهش وزن است باید در برنامه رژیمی خود تجدید نظر کنیم. بهتر است به جای گرسنگی، یک برنامه مناسب غذایی و ورزشی برای خود تعیین کنیم.
نیک‌نیاز افزود: انجام کاری دیگر حین غذا خوردن از علل چاقی و افزایش وزن است ، اگر هنگام غذا خوردن تلویزیون تماشا کرده و یا با تلفن صحبت کنیم توجه کمتری نسبت به نشانه‌های سیری که بیان‌کننده دست کشیدن از غذا هستند، خواهیم داشت. در این حالت عمل خوردن تبدیل بـه حرکتی غیر‌هوشیارانه و مکانیکی شده و در نتیجه باعث پرخوری و افزایش وزن می شود.
وی در خصوص پرخوری افزود: پرخوری معمولاً همراه با خوردن غذاهای پرچرب و نشاسته‌دار است. زیاده روی در مصرف این نوع مواد غذایی منجر به افزایش وزن و نارضایتی روانی از غذا می شود.
نیک‌نیاز یادآور شد: باید سعی کنیم مواد غذایی سالم و کم کالری مانند انواع سبزی ها (هویچ و کلم و …) را در دسترس قرار دهیم تا در صورت هوس کردن از این نوع مواد غذایی سالم استفاده نماییم.
وی در خصوص وعده های غذایی گفت: سعی کنیم بجای ۳ وعده غذایی پر حجم از ۵ یا ۶ وعده کم حجم‌تر استفاده نماییم ، افزایش تعداد وعده‌های غذایی به علت افزایش متابولیسم بدن، باعث سوختن مقدار بیشتری کالری میشود.
نیک‌نیاز در خصوص مصرف ناکافی آب که از علل چاقی است افزود: سعی کنیم در طول روز ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشیم. اگر ورزش می کنیم باید مقدار بیشتری نیز آب نوشیده شود.، آب ماده‌ای ضروری برای فعالیتهای متابولیک بدن، از جمله سوزاندن کالری است. ننـوشـیدن مقدار کافی آب در طول روز، متابولیسم (سـوخت و ساز) بدن را کنـد می‌کند و مـمکن است باعث اضافه وزن و چاقی نیز بشود.
نیک‌نیاز در خصوص علل هشتم چاقی گفت: مصرف ناکافی میوه ها و سبزیها از علل هشتم چاقی است ، میوه ها و سبزی ها منبع بسیار خوب مواد مغذی ضروری برای بدن می‌باشند. زیرا نخوردن آنها باعث کمبودها و مشکلاتی در بدن خواهد شد.
وی در پایان گفت :تنها راه تامین مواد معدنی و ویتامین‌های مورد نیاز بـدن، مصرف میوه و سبزیها تازه و سالم است، بنابراین باید سعی شود این مواد را جزء لاینفک رژیم غذایی قرار داد.
