هجدهم تیر ماه ۱۳۹۳ بود که مدیرکل وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی از آغاز طرح بازسازی مجموعه فرهنگی تاریخی مقبره الشعرای تبریز خبر داد و با انتخاب این شهر به عنوان پایتخت گردشگری جهان اسلام در سال ۲۰۱۸ نگاه ها بیشتر روی این طرح متمرکز شد.
به گزارش آذر صبح به نقل از ایرنا، البته تبدیل گورستان سرخاب به عنوان آرامگاه و مدفن بیش از ۴۰۰ شاعر، عارف، ادیب و عارف متاخر و معاصر به مجموعه ای تاریخی فرهنگی در شان تبریز اوایل سال ۱۳۵۱ شمسی شروع شد و ساخت بنای یادبود فعلی آن در اوایل انقلاب پایان یافت.
با پیروزی انقلاب اسلامی و شرایط خاص پس از آن به ویژه هشت سال جنگ تحمیلی، تکمیل این طرح فرهنگی در محاق ماند تا اینکه با آغاز دوره سازندگی، بار دیگر رسانه ها از نیمه تمام بودن مجموعه مقبره الشعرا نوشتند و مسئولان استان به فکر اتمام این طرح افتادند.
در هر حال، فرآیند آغاز و تکمیل مجموعه تاریخی فرهنگی مقبره الشعرا به عنوان نگین فرهنگ و تمدن ایرانی و فراتر از آن اسلامی، پیچیده و بغرنج بود و دست روزگار نیز با حوادث گوناگون در مسیر خاتمه آن سنگ اندازی کرد.
اما در سه سال اخیر و پس از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، بار دیگر برنامه ریزی برای تکمیل این مجموعه با همت مضاعف در دستور کار قرار گرفت و شهرداری تبریز با تحویل گرفتن آن از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، عزمش را برای آراستن این مکان تاریخی جزم کرد.
بنا بر آمار منتشر شده، شهرداری تبریز تا سال گذشته حدود ۵۰۰ میلیارد ریال برای اجرای طرح توسعه مجموعه فرهنگی – تاریخی مقبره الشعرا هزینه کرده است و شهروندان تبریزی امیدوارند با توجه به واقع شدن در دل رویداد بین المللی ‘تبریز ۲۰۱۸’ در آینده نزدیک شاهد افتتاح حداقل بخشی از این طرح باشند.
استاندار آذربایجان شرقی در این ارتباط به خبرنگار ایرنا می گوید: به مناسبت رویداد مهم و بین المللی تبریز ۲۰۱۸ از این پروژه مهم و ارزشمند فرهنگی بازدید کردم.
مجید خدابخش اضافه می کند: در سال جاری حدود ۱۵۰ میلیارد ریال برای اجرای طرح توسعه مقبره الشعرا هزینه و برای سال آینده نیز مبلغ قابل توجهی در نظر گرفته شده است.
وی ادامه می دهد: حدود ۱۰ هزار متر مربع فضای فرهنگی در این محل در حال آماده سازی است که نوید خوبی برای هنرمندان، اصحاب فکر و قلم محسوب می شود.
مدیر پروژه توسعه مقبره الشعرا نیز به ایرنا می گوید: عملیات اجرایی این طرح از سال ۱۳۹۴ آغاز شد و از دو قسمت ضلع شمالی که پروژه اصلی مقبره الشعرا است و پروژه ضلع جنوبی تشکیل یافته است.
بهرام اژدرزاده اسکویی تشریح می کند: پروژه ضلع شمالی با کاربری موزه شعر و ادب از ۷ قسمت سالن مرکزی، قسمت های اداری، آواگاه، گذرگاه، نظرگاه، قدمگاه تشکیل شده و در این بخش ۴۱۰ شاعر و ادیب مدفون در مقبره الشعرا، معرفی می شوند.
وی یادآور می شود: در پروژه ضلع جنوبی نیز نگارخانه و هنرسا ساخته می شود که به عنوان نمایشگاه هنری در اختیار هنرمندان قرار می گیرد.
اژدرزاده اسکویی اضافه می کند: پروژه اصلی در ضلع شمالی ۲۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و پروژه ضلع جنوبی آن با ۹۸ درصد پیشرفت فیزیکی همزمان با میلاد حضرت فاطمه (س) افتتاح می شود.
وی می گوید: براساس قراردادی منعقد شده اعتبار پروژه ضلع شمالی ۲۴۰ میلیارد ریال می باشد که در سال جاری ۵ میلیارد تومان هزینه شده است.
به گفته وی طرح ضلع جنوبی مجموعه تاریخی فرهنگی نیز با ۹۸ درصد پیشرفت فیزیکی نیازمند ۳۰ میلیارد ریال اعتبار است که تاکنون ۲۵ میلیارد ریال آن هزینه شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی نیز به ایرنا می گوید: مسئولیت اصلی طرح توسعه مقبره الشعرا بر عهده شهرداری تبریز با هماهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان است.
مرتضی آبدار اضافه می کند: در این مجموعه، مرمت مقبره قائم مقام فراهانی بر عهده اداره کل میراث فرهنگی استان بود که آن نیز به اتمام رسیده است.
‘گورستان سرخاب’ یا مقبره الشعرای تبریز، نامی آشنا در کتاب های تاریخی و دنیای ادبیات است.
مکانی که طرحش تبدیل به یک المان ملی شد و وجود مقبره استاد شهریار در این محل به عنوان یکی از نام آوران ادبیات معاصر ادبیات، اهمیت آن را دو چندان کرده است.
طبق استنادات ادبی تذکره نویسان بنام ایرانی و خارجی، مقبره الشعرا محل دفن بیش از ۴۰۰ نفر از شعرا ، عرفا و ادیبان تاریخ ایران زمین بوده و برخی از بزرگان ادبیات فارسی و ترکی آذربایجانی از جمله اسدی توسی، خاقانی شیروانی ، قطران تبریزی ، شاپور نیشابوری ، همام تبریزی و مانی شیرازی و در این اواخر زنده یاد سید محمد حسین شهریار بزرگ ترین غزل سرا و شاعر معاصر ایران در آن آرمیده اند.