سفر به آذربایجان شرقی برای مشاهده زیبایی ها ی این ناحیه و روستا های تاریخی آن ، در واقع سفر به اعماق تاریخ ، سفر به دیار اندیشه و شعر، سفر به طبیعت بکر و اعجاب انگیز و در نهایت سیر در فر هنگ و تمدن کهن ایران زمین است
آذر صبح/ زهرا حیدری آزاد: یکی از دیدنیترین مقصدهای گردشگری ایران، استان آذربایجان شرقی است. این استان با دارا بودن طبیعتی فوق العاده و جاذبه های تفریحی و توریستی متنوع تاریخی و روستاگردی و طبیعی، یکی از ظرفیت های هیجان انگیز صنعت گردشگری ایران بوده که آنطور که شایسته است معرفی و در اختیار گردشگران داخلی و بین المللی قرار نگرفته است، با توجه به افتتاح رویداد تبریز ۲۰۱۸ و شروع فصل گردشگری استان آذربایجانشرقی پایگاه خبری تحلیلی آذر صبح در نظر دارد طی گزارشهایی توصیفی به معرفی جاذبههای گردشگری این استان به گردشگران داخلی اقدام کند.
تبریز شهر خانههای تاریخی
شت و گذار در شهر تبریز لطف خاصی دارد که حتی در فصل تابستان هم گرمازده مان نمی کند. در کنار تمام جاذبه های طبیعی این شهر، دیدن خانه ها و بناهای تاریخیاش بیش از هر چیز دیگری لذتبخش است. این بناها علاوه بر آنکه جلوه هایی از هنر و معماری ایرانی را نشان می دهند، گذری بر تاریخ و فرهنگ ایران هم دارند؛ گذر از دوره پیش از قاجار و زلزله مهیبی که باعث بازسازی خانه ها و تا حدی زیباتر شدن آنها به وسیله هنر ایرانی- اسلامی شد. تبریز شهر اولینهاست؛ روزنامه ملی، سالن تئاتر، چاپخانه، مدرسه های نوین و تقریبا هر چیز دیگری که فکرش را بکنید.
شهر ولیعهدنشین قاجار با وجود جنگهای تاریخی فراوان دومین شهر پررونق کشور به لحاظ خانه های تاریخی است. ویژگی دقیقا یکسانی برای این خانه ها نمیشود در نظر گرفت چون بافت مسکونی شان تلفیقی از روش های معماری و چیدمانهای متفاوت است. همانطور که در قسمت اول ذکر شد،چیزی حدود ۳۰۰ خانه با ارزش قدیمی در این شهر شناسایی شده که بیشتر آنها توسط سازمان میراث فرهنگی ثبت شده است. . با آذر صبح همراه باشید تا با ادامهی خانههای تاریخی تبریز آشنا شوید.
* عمارت شهرداری تبریز
عمارت شهرداری تبریز در سال ۱۳۱۴ شمسی در محل گورستان متروک و مخروبه کوی نوبر، بنا شده است
عمارت شهرداری تبریز در سال ۱۳۱۴ شمسی در محل گورستان متروک و مخروبه کوی نوبر با نظارت مهندسان آلمانی در زمان ریاست شهرداری حاج ارفع الملک جلیلی بنا شده است.
این ساختمان دارای یک برج ساعت چهار صفحهای است، که با طنین موزون زنگهایش هر ۱۵ دقیقه یک بار، گذشت زمان را به گوش مردم تبریز میرساند. نمای خارجی تالار شهرداری تبریز از سنگ تراشیده بوده و نقشه ساختمان آن با نمونه ساختمانهای کشور آلمان قبل از جنگ جهانی دوم مطابقت دارد. این بنا در وسط شهر تبریز و در میدانی موسوم به میدان ساعت واقع شده و در حال حاضر تبدیل به موزه ای به نام موزه شهر و شهرداری شده است.
کربلایی علی مسیو، فرزند حاج محمد باقر تبریزی از انقلابیون برجسته است که در محله نوبر تبریز زندگی میکرد. وی یکی از بنیانگذاران دسته مجاهدین تبریز است. خانه علی مسیو که به مرکز غیبی مشروطه معروف بوده است اتاق فکر و اندیشه اعضای مشروطه بوده است. موقعیت این بنا در خیابان ارتش جنوبی کوچه صدر بن بست ختاییها میباشد.
خانهی سلماسی از دیگر خانههای قدیمی قاجاری تبریز است که در اوایل حکومت قجرها، بهدست خانوادهی حیدرزاده ساخته شد و سپس خانوادهی سلماسی (از تاجران سرشناس تبریز) اقدام به تکمیل ساخت خانه کردند. این خانه در محلهی مقصودیه و پشت عمارت شهرداری (برج ساعت) قرار گرفته است.
خانه دارای سردر و نمای آجری است و برای ورود به خانه باید از هشتی بگذرید. ساختمان این بنا در ۳ ضلع حیاط و در دو طبقه با زیربنای ۸۷۵ متر احداث شده است. در طبقهی همکف طنبیهای اصلی و جانبی در سه ضلع شمالی، شرقی و غربی با پنجرههای اروسی و شیشههای رنگی مخصوص معماری قاجار قرار گرفتهاند که پنجرههای آن مشرف به حیاط بیرونی است که حوض بسیار زیبایی دارد و دورادور آن را باغچههای کوچکی فراگرفتهاند. در قسمت غربی ساختمان (یعنی ورودی جانبی طنبی غربی) دو ایوان ستوندار با سرستونهای گچ کاری شده قرار گرفتهاند. زیرزمین ضلع شمالی عمارت حوضخانهی بسیار زیبایی دارد که نشیمنگاه تابستانی اهالی خانه بود و سقفی طاق شکل دارد. بقیهی قسمتهای زیرزمین بهعنوان مطبخ، آب انبار و انباری مورد استفاده قرار میگرفت.
خانهی نیکدل از دیگر خانههای بسیار زیبای قاجاری تبریز است که هنگام ورود به محلهی قدیمی مقصودیه، چشم هر رهگذری را به خود جلب میکند. دیوارهای این خانه کوتاه است و حیاط کوچک زیبا و پر از درخت آن به خوبی از بیرون دیده میشود. «کریم مینت نژاد» که یکی از محققان و نویسندگان تاریخ تبریز است، معتقد است مالک این خانه «سالار قلی خان قره باغی» بود. وی مدعی شده که زمانی ستارخان در این خانه زندگی میکرد و مسئولیت اسبها را بر عهده داشت و پس از مدتی با دختر سالار قلی خان ازدواج کرده و داماد این خانه میشود.
این خانه دارای حیاط اندرونی (در ضلع جنوبی) و حیاط بیرونی (در ضلع شمالی خانه) است. عمارت در دو طبقه بنا شده و زیرزمینی بسیار زیبا با حوضخانههای قاجاری نیز دارد. در مرکز بنا یک تالار بزرگ مستطیل شکل قرار دارد و در ضلع شرقی آن دو راهرو و دو اتاق جانبی (گوشواره) وجود دارد. در ضلع جنوبی پنجرههای ارسی با شیشههای رنگی مشرف بر ایوان ستوندار است و حس و حال زندگی اهالی خانه را در جان ما زنده میکند.
خانه کمپانیا
خانه کمپانی تبریز در خیابان ثقه الاسلام و کوی سرخاب و در زمینی به وسعت ۱۶۰۰متر مربع قرار دارد و یکی از جاذبه های گردشگری شهر تبریز است.
خانه کمپانی که اکنون محل فعالیت شعبه بنیاد ایران شناسی در آذربایجان شرقی است متعلق به اواخر دوره قاجاریه است و در اوایل دوره پهلوی بنایی دو طبقه در ضلع غربی حیاط بیرونی آن احداث شده و بطور کلی مشتمل بر دو طبقه مسکونی و زیر زمین در دو بخش بیرونی و اندرونی است.
گفته می شود که دستجات عزاداری در ایّام تاسوعا و عاشورا از سمت بازار به حیاط بیرونی بنا وارد شده و ضمن عزاداری یا سینه زنی و زنجیر زنی در محوطه پذیرائی می شدند. این خانه محل تجمع دسته جات عزاداری در تاسوعا و عاشورای حسینی بود.
خانه حریری
خانه حریری مربوط به دوره قاجار است و در تبریز واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۷ دی ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۲۴۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
تاریخچه این بنا به اوایل دوران قاجار برمی گردد، که دو حیاط بیرونی و اندرونی و دو بلوک خانه دارد، که هر دو رو به قبله است، نمای ساختمان بیرونی جلوهگاه هنر اصیل ایرانی و دارای نقاشیهای بسیار زیبا و اصیل است، که الهام گرفته از موضوعات اساطیری قدیم از جمله داستان یوسف و زلیخا از قرآن مجید و دیگر تواریخ و داستانها است و سقفی سراپا نمونه قدرتمند و شگفت انگیزی از مینیاتور ایرانی است.