سازمان همکاری شانگهای که ابتدا در سال ۲۰۰۱ با شش عضو شکل گرفت و سپس با حضور هند و پاکستان به هشت عضو افزایش یافت یکی از جامع ترین سازمان های منطقه ای دنیاست سازمانی که کارشناسان از آن به عنوان ناتوی شرقی یاد می کنند.
به گزارش آذر صبح به نقل از ایرنا، پس از تاسیس سازمان همکاری شانگهای با حضور شش کشور، این سازمان عضو تازه ای نگرفت تا اینکه پس از رایزنی های درازمدت، هند و پاکستان توانستند به به طور رسمی به سازمان ملحق شوند اکنون هم ایران، افغانستان، مغولستان و بلاروس نیز اعضای ناظر آن محسوب می شوند.
هجدهمین نشست سران سازمان همکاری شانگهای روزهای ۹ و ۱۰ ژوئن امسال برابر ۱۹ و ۲۰ خرداد در شهر ساحلی ‘چینگ دایو’ واقع در استان شاندونگ در شرق چین برگزار می شود.
در اجلاس سال قبل در قزاقستان بود که هند و پاکستان رسما عضو این سازمان شدند اکنون این نخستین بار پس از پیوستن این دو کشور به سازمان است که نشست سران برگزار می شود و ریاست آن را امسال ‘شی جین پینگ’ رییس جمهوری خلق چین برعهده دارد.
مسلما این سازمان توانسته است در ۱۷ سال گذشته در زمینه های مختلف به یک سازمان منطقه ای جامع تبدیل شود و دستاوردهایی فراگیر برای اعضا و کل منطقه به همراه آورد.
بر اساس اعلام سازمان دهندگان در چین قرار است سران همه هشت کشور عضو این سازمان و رییسان سازمان های بین المللی در اجلاس حضور یابند.
بنا به گزارش های رسمی وزارت خارجه چین، رییس جمهور ایران و شماری از سران کشورهای دیگر ناظر در اجلاس شرکت خواهند کرد.
مبارزه با تروریسم، مبارزه با جرایم مواد مخدر و فرامرزی، همکاری برای مقابله با انشعاب طلبی و افراط گرایی از محورهای مهم اجلاس است.
در کنار این مسایل موضوع تجارت چند جانبه در جهان، مقابله با یکجانبه گرایی تجاری جهانی، حراست از برجام به عنوان یک سند بین المللی، حاکمیت قانون در دنیا و همکاری در اجرای طرح های راه ابریشم در دستور کار نشست است.
قرار است در پایان اجلاس سران این کشورها یک بیانیه مشترک با نام بیانیه ‘چینگ دائو’ منتشر کنند.
همچنین در اجلاس، پیمان ۵ ساله حسن همجواری و دوستی و همکاری کشورهای عضو این سازمان به همراه ۱۰ توافق همکاری در قلمروهای اقتصادی، تجاری،و امنیتی و تبادلات انسانی تصویب خواهد شد.
اعضای این سازمان اعلام کرده اند که رزمایش مشترک سازمان همکاری شانگهای در نیمه دوم سال ۲۰۱۸ میلادی در روسیه برگزار خواهد شد به همین دلیل کارشناسان معتقدند این سازمان در اینده به سازمانی در مقابل ناتو تبدیل خواهد شد.
انتظار می رود رزمایش در ماه اوت در منطقه کوهستانی اورال برگزار شود و رییسان ستاد کل نیروهای مسلح کشورهای عضو سازمان در آن شرکت خواهند کرد.
آخرین بار در سال ۲۰۱۶ میلادی بود که اعضای سازمان در قرقیزستان رزمایش برگزار کردند و این اولین رزمایش پس از پیوستن هند و پاکستان به سازمان است.
اعضای این سازمان هم اکنون ۴۰ درصد از کل جمعیت دنیا، یک سوم از رشد تولید ناخالص داخلی جهان و ۸۰ درصد از منطقه قلمرو اوراسیا را شامل می شوند این بزرگترین سازمان منطقه ای از لحاظ میزان همکاری های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و نظامی است.
‘لی شینگ’ استاد دانشگاه تربیت معلم پکن می گوید حضور هند و پاکستان در این سازمان سطح امنیتی آن راارتقا داده است و آنها مشارکت مهمی در رزمایش خواهند داشت.
وی افزود که این دو کشور دارای مناقشاتی هستند و ارتباط ارتش های آنها برای کاهش تنش ها موثر خواهد بود.
‘لی لی’ کارشناس موسسه مطالعات بین المللی معاصر چین برگزاری اجلاس امسال را برای همه اعضای رسمی و ناظر مهم دانسته است.
او گفت که اعضای سازمان به دنبال ارتقای سطح همکاری ها در عرصه های مختلف و افزایش اعتماد متقابل و ارتباطات مستقیم هستند و این نشست این فرصت را برای تحقق این اهداف در اختیار آنها قرار داده است.
در نشست سازمان همکاری شانگهای که روزهای شنبه و یکشنبه ۱۹ و ۲۰ خرداد در ‘چینگ دائو’ واقع در استان ‘شاندونگ’ در شرق چین برگزار می شود رهبران و سران ۸ کشور عضو و ۴ کشور ناظر و همچنین مسئولان سازمانهای بین المللی حضور دارند.
‘حسن روحانی’ رییس جمهوری ایران نیز به دعوت ‘شی جین پینگ’ رییس جمهوری خلق چین در این اجلاس حضور دارد علاوه بر ایران، روسای جمهوری روسیه، قزاقستان و قرقیزستان نیز به طور رسمی در این نشست شرکت خواهند کرد.
شرکت در اجلاس سران سازمان شانگهای، دیدار با رییس جمهوری چین در قالب دیدار دوجانبه ایران و چین و دیدار با برخی از سران کشورهای عضو سازمان شانگهای از جمله برنامه های سفر روحانی به چین است.
شرکت در ضیافت شام رییس جمهوری چین به افتخار هیات ایرانی و مراسم امضای اسناد روابط دو جانبه شامل چند سند همکاری بین ایران و چین در زمینه مقابله با مواد مخدر و جرایم سازمان یافته، افزایش نقش ایران در همکاری های دو کشور در چارچوب ‘یک جاده – یک کمربند’، اسناد همکاری های بورس و اوراق بهادار و همکاری در حوزه دانشگاهی از دیگر برنامه های سفر رییس جمهوری به چین است.
چین علاوه بر اینکه اولین شریک تجاری ایران است و در یک دهه گذشته این سطح را در روابط حفظ کرده است همچنین اولین و بزرگترین خریدار نفتی و بزرگترین مشتری صادرات غیر نفتی ایران به عنوان عضو اصلی گروه ۱ + ۵ به شمار می رود.
حجم مبادلات تجاری دو کشور ایران و چین در سال ۲۰۱۷ حدود ۳۷ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار بود که به نسبت سال ۲۰۱۶ حدود ۱۹٫۳ درصد رشد داشته است.
در سال ۲۰۱۷ ایران روزانه حدود ۶۳۰ هزار بشکه نفت به چین صادر کرده است و در چهار ماهه اول ۲۰۱۸ نیز تقریبا سطح فروش نفت در همان سطح باقی مانده است اما حجم روابط حدود ۱۰ درصد رشد داشته است.