غم، افسردگی، خشونت؛ ارمغان سیاست‌های فرهنگی آذربایجان‌شرقی/ از نشاط خبری نیست!

بزرگنمایی تصویر

آذر صبح/ سمیه گل محمدی: بر اساس آمارهای جهانی، جامعه ی کنونی ایران با قرار گرفتن در آخرین رده های شادی و نشاط، جزو کشورهای غمگین و نسبتا افسرده به شمار می آید؛ حال حساب کنید در این وضعیت، سیاستگزاران فرهنگی طی سالیان گذشته چه بر سر آذربایجان شرقی آورده اند که همینک جزو استان های غمگین و افسرده ایران به شمار آید!

خشونت های خانوادگی همچون همسر آزاری، کودک آزاری و سالمند آزاری  آسیب های اجتماعی دیگری  همچون طلاق و کودکان خیابانی به عنوان معضلات اجتماعی در تمام جوامع وجود دارد اما شدت و نسبت آن متفاوت است.

آمارها نشان می دهد که در استان آذربایجان شرقی۴۰ درصد آسیب های اجتماعی استان را طلاق، ۴۰ درصد اعتیاد، ۵ درصد  خودکشی، ۵ درصد سرقت و ۱۰ درصد را نیز سایر موارد تشکیل می دهند.

علل بروز افسردگی از دیدگاه کارشناسان و مسئولان

زهرا ساعی نماینده مردم تبریز در مجلس و عضو کمیسیون اجتماعی در خصوص نشاط بین اقشار جوان اظهار کرد: موضوع بسیار مهمی که در حوزه جوانان بیشتربه چشم می خورد بحث نشاط و امید است، باید مسئولان فضایی سالم برای قشر جوان بیافرینند تا بستر فعالیت های فرهنگی و هنری برای آنان فراهم شود؛  چنین برنامه هایی، جوانان را به سمت و سوی پویایی و نشاط سوق داده و از ناامیدی ها به دورکند.

صالح قلی پور روانشناس تبریزی نیز در رابطه با دلایل افسردگی در جوامع کنونی  عنوان کرد: سیستم کلانی به نام جامعه وجود دارد که زیر مجموعه های آن افراد جامعه را تشکیل می دهد هنگامی که این سیستم؛ مدیریت، سیاست، فرهنگ، اقتصاد ضعیف را دارا باشد مستقیما به سیستم زیری یا همان انسان ها فشار وارد می کند و این امر سبب نگرانی ، افسردگی، ناامیدی و پرخاشگری و سایر مشکلات روانی در افراد می شود.

شهرام خدایی مدیرکل امورنهاد کتابخانه های آذربایجان شرقی و کارشناسان فرهنگی نیز در خصوص این موضوع گفت: موضوع افسردگی و خشونت که بیشتر در بین جوانان مطرح است، از  فضای ناامیدی و سیاه نمایی  ریشه می‌گیرد و  که گاها منجر به یک سری واکنش های فردی و اجتماعی می شود.

متولیان فرهنگ وهنر باید برنامه های موثری برای نشاط جوانان در نظر بگیرند

زهرا ساعی نماینده مردم تبریز در مجلس با بیان اینکه برنامه های در نظر گرفته متولیان فرهنگ و هنر باید موثر واقع شود، تشریح کرد: برنامه های پیشنهادی متولیان فرهنگ و هنر باید جذابیت های ویژه ای داشته باشد تا با کشف استعداد های نهفته جوانان ، از آن ها حمایت شود.

نماینده مردم تبریز، آذرشهر واسکو  در مجلس ادامه داد: اگر اموزش های اساسی در راستای تقویت نیروهای بالقوه ارائه شود مطمئنا شاهد کاهش افسردگی های و افزایش نظاط اجتماعی خواهیم شد.

ساعی در خصوص دو رشته ورزش و هنر که در ایجاد نشاط اهمیت بسزایی دارد، اذعان داشت:  ورزش و هنر که دو رشته کامل متفاوت از هم هستند ولی در نشاط و توانمندسازی نیروهای جوانان تاثیر ویژه ای داشته و نوعی خود باوری را در آنان ایجاد می کند.

نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس تشریح کرد: سازمان هایی که متولی فرهنگ و ورزش هستند، نقش پررنگی در حوزه  تربیت جوانان دارد و می تواند موثرترین راهکار نشاط اجتماعی را با تحقیق و بررسی ارائه دهند.

ساعی در خصوص لزوم ایجاد فضای بانشاط اجتماعی نیز توضیح داد: اگر نشاط های سالم برای جوانان برنامه ریزی نشود، جوانان به سمت نشاط های کاذبی همچون استفاده از مواد مخدر، شرکت در مهمانی های خارج از عرف و رخوت و ناامیدی .. خواهند رفت و این موضوعات ناشی از عدم برنامه ریزی حوزه جوانان است که افسردگی و خشنونت را به دنبال دارد.

وی افزود: برنامه ریزی ها برای نشاط جوانان باید برمبنای نیاز آنها به صورت جدی در دستور کار متولیان فرهنگی  قرار گیرد، البته برنامه ریزی های صورت گرفته نیز بایستی براساس دغدغه ها و نیازهای جوان صورت گیرد.

ساعی با بیان اینکه  برنامه ریزی ها باید با مطالعه نیاز واقعی جوانان به سرگرمی ها و فعالیت‌های فرهنگی و هنری انجام شود، خاطر نشان کرد: رویکردهای فرهنگی باید تغییر یابد تا در جهت توانمند سازی و اعتماد سازی آنان گام های موفقی برداریم.

وضعیت  اقتصادی و اجتماعی جامعه به شادی و غم افراد بستگی دارد

صالح قلی پور روانشناس تبریزی با بیان اینکه تورم های شدید و درآمدزایی ضعیف باعث پررنگ شدن افسردگی و خشنونت می شود، اظهارکرد: مهم ترین عاملی که موجب شادی انسان هاست احساس امنیت مالی و عاطفی بوده که در صورت نبود موجب فروپاشی خانواده ها خواهد شد.

قلی پور اذعان داشت: اینک ۹۰ درصد افراد جامعه افسردگی دارند که ناشی از قرارداد های نامطمئن کاری، استفاده از مواد مخدر، افزایش طلاق وغیره است، پس باید نخستین گام های کاهش افسردگی در جامعه را سیاست مداران حل کنند تا رفتارهای مردمی اصلاح شود.

این روانشناس  خاطرنشان کرد: مردم در این راستا وظیفه دارند خود را مدیریت کرده و از همدیگر مشورت بگیرند تا خود کنترلی اعمال شود که در نتیجه افسردگی و خشنونت نیز کاهش خواهد یافت.

توسعه فرهنگی می تواند از بروز افسردگی و خشنونت در جامعه کاهش دهد

شهرام خدایی، مدیرکل کتابخانه های آذربایجان شرقی عنوان کرد: رویداد های اجتماعی، سیاسی و حتی برنامه های فرهنگی تاثیربسزایی بر روحیه افراد می گذارد، به عنوان مثال اتفاقی که سال های گذشته در خصوص توافق هسته ای رخ داد،   در ذهنیت برخی از افراد نگرش های خاصی را ایجاد کرده بود، اگر این موضوعات رامورد تحقیق و بررسی قرار می دادیم قطعا نتیجه ی آن را در روحیات افراد به گونه های متفاوت می توانستیم ارزیابی کنیم.

خدایی با بیان اینکه گاها برخی اتفاقات منجر به افسردگی های فردی و جمعی می شود، افزود: ما با توسعه فرهنگی به توسعه آگاهی در جامعه خواهیم رسید، پس اگر می خواهیم از افسردگی های جمعی جامعه کاسته شود  با توسعه فرهنگی و تزریق یک سری رویدادهای فرهنگی که موجب اعتدال در جامعه می شود از خشنونت وافسردگی جلوگیری کنیم.

مدیرکل امور نهاد کتابخانه های استان یادآور شد: افسردگی یک موضوع جدی است که اینک در جامعه وجود دارد که با اقدامات  فرهنگی علمی می توان  از شدت خشنونت و عوارض آن کاست و  ذهن آدمی را از ناملایمات اجتماعی دور کرد.

خشنونت نتیجه افسردگی در جامعه امروزی ما به شمار می رود

سید هادی اسحقی جامعه شناس تبریزی نیز در خصوص دلایل افسردگی اظهار کرد: موضوع افسردگی و خشونت دو مقوله جدا از هم هستند، به نوعی  خشونت نتیجه افسردگی در جامعه امروزی ما به شمار می رود، افسردگی خود به تنهایی با سیاست های خاصی روبه رو است، رکود اقتصادی که اینک در جامعه ما در حال افزایش است ریشه افسردگی را به نوعی قوی تر کرده است.

وی با بیان اینکه امروز بانوان نشاط اجتماعی کم تری را دارند، ادامه داد: نبود جشن ها و برنامه های جمعی و بسیاری ازبرنامه های فرهنگی از عمده ترین دلایل سیاست های فرهنگی و در نتیجه افسردگی به شمار می رود.

اسحقی افزود: نبود امنیت های شغلی و استرس، عدم تضمین مالی اینده، بحث اشتغال و بسیاری دیگر از سیاست های  اشتباه که جوانان ما با آن دست و پنجه نرم می کنند،  افسردگی و خشنونت را به دنبال دارد،  همچنین .سیاست های فرهنگی که امروز امید را درجامعه ما سرکوب کرده و با تزریق ناامیدی برخی از مسئولان افسردگی و خشنونت در جامعه ما رشد یافته و مشکلات بسیاری را به دنبال دارد.

جامعه شناس تبریزی خاطر نشان کرد: عدم اموزش مسائل جنسی و بسیاری از اموزش های مهم نیز نتیجه اشتباه سیاست های فرهنگی است.

وضعیت شاخص های شادی در کشور مطلوب نیست

سید قاسم ناظمی، نویسنده و پژوهشگر حوزه فرهنگی نیز به خبرنگار آذر صبح گفت: با گسترش شهرهای بزرگ انسانها با مشکلاتی مواجه شده اند، بااین توسعه تعاریف ما در مورد زندگی، خانواده و دوستان بسیار متفاوت  شده است و برای همین انسان ها با مشکلات عدیده ای مواجه اند که این مشکلات نسخه های مناسب خود را طلب می کند برای همین پژوهشگران حوزه اجتماعی با بررسی های میدانی در تلاش اند که راهکارهایی را برای زیست فرهنگی مناسب در جامعه ارائه دهند.

وی با بیان اینکه یکی از راهکارها کم شدن افسردگی، گسترش شادی های اجتماعی است، تشریح کرد: اگر این گزاره نخست را ما بپذیریم باید اذعان کنیم که وضعیت شاخص های شادی در کشور ما مطلوب نیست البته تعریف من از شادی معادل تعریفی که برخی از ان می کنند نیست، در شاخص های بین المللی وضعیت ایران در شادی نابه سامان است.

ناظمی ادامه داد: یکی از حوزه های موثری که می تواند به افزایش شادی در جامعه کمک کند حوزه فرهنگ و هنر است، ما در دهه های اخیر حرکت های کم رنگی در گسترش شادی های اجتماعی در فضای عمومی دیده ایم و بی گمان مقصر این وضعیت موجود مدیران  و سیاست گذاران فرهنگی و اجتماعی هستند.

وی گفت:  جامعه ای که هزینه های فرهنگی واجتماعی نمی کند بی گمان مجبور است که  هزینه های امنیتی و انتظامی خود را بالا ببرد،  با این رویکرد مناسب ترین گزینه این است که ما به جای گسترش فضاهای فیزیکی ، زندان ها به فکر افزایش شادی های اجتماعی و فرهنگی در جامعه باشیم.

پژوهشگر حوزه فرهنگ و هنر ادامه داد: این کار قطعا بدون مشارکت خودمان امکان پذیر نیست، شادی و نشاط اجتماعی با بخش نامه اتفاق نمی افتد لازمه ی این کار مطالعه نیازهای طبقات اجتماعی مختلف و ارائه برنامه های مناسب برای سلیقه های متفاوت است.

ناظمی با بیان اینکه تجربه های خوبی بیشتر در شهرهای مختلف ایران و به ویژه تبریز در این زمینه شکل گرفته، توضیح داد: در سال های اخیر به نظر می رسد این فضا رغبت برانگیز شده و هرروز دامنه ی این رغبت در مکان های مختلف فرهنگی و اجتماعی تبریز در حال گسترش است.

وی خاطر نشان شد: حال نوبت مدیران و سیاست گذاران فرهنگی و اجتماعی منطقه است که برای این مشکل  چاره اندیشی کنند و الا مجبوریم نتایج گسترش روز افزون این نابه سامانی را در حوزه های دیگر همانند حوزه اعتراضات عمومی شاهد باشیم.

***

بر اساس آمارهای جهانی، جامعه ی کنونی ایران با قرار گرفتن در آخرین رده های شادی و نشاط، جزو کشورهای غمگین و نسبتا افسرده به شمار می آید؛ حال حساب کنید در این وضعیت، سیاستگزاران فرهنگی طی سالیان گذشته چه بر سر آذربایجان شرقی آورده اند که همینک جزو استان های غمگین و افسرده ایران به شمار آید!

تدوین و اجرای سیاست های فرهنگی در آذربایجان شرقی و تبریز همواره با اما و اگر و بهانه های اغلب واهی همراه بوده است. حال با توجه به حضور امام جمعه ای پویا، خوش فکر و البته فرهنگی باید منتظر بود و دید که آقایان تصمیم گیر و تصمیم ساز در حوزه سیاست های فرهنگی چه بهانه ای خواهند تراشید.

هرچند که تجربه ی یکسال اخیر نشان می دهد، مسئولان فرهنگی آذربایجان شرقی از امام جمعه تبریز عقب مانده و حجت الاسلام محمد علی آل هاشم به تنهایی جور بسیاری از نهادهای منفعل و بهانه گیر را به دوش کشیده است!

تبریز و آذربایجان نیازمند نشاط است. لطفا آستین بالا زنید…