سیاست جبری و سلبی؛ این سیاستی بود که دولت برای توسعه گردشگری داخلی اتخاذ کرد؛ به موجب آن عوارض خروج از کشور ۳ تا ۶ برابر افزایش یافت و اکنون بعد از گذشت چند ماه از هر گوشه و کنار خبر میرسد که این تصمیم راهگشا نبوده و صنعت گردشگری داخلی جانی نگرفته است.
آذر صبح/ زهرا حیدری آزاد: بدون شک جنجالیترین ردیف لایحه بودجه سال ۹۷، افزایش تصاعدی عوارض خروج از کشور بود که واکنشهای مردمی زیادی را در پی داشت و افزایش سه تا شش برابری آن با مخالفتهایی حتی از سوی برخی مقامات در بدنه اصلی دولت و نمایندگان مجلس همراه شد که در نهایت همه این واکنشها و مخالفتها ناکام ماند وسرانجام مجلس درحالیکه انتطار میرفت بازنگری در پیشنهاد دولت داشته باشد، در اسفندماه سال ۹۶ این لایحه را تصویب کرد.
این مصوبه جنجالی هم باقی ماند و اکنون بعد از گذشت چندین ماه، باز هم این مصوبه با انتقاد همراه است، برخی از کارشناسان معتقدند این تصمیم دولت نه تنها نتوانست به تمایل بیشتر مردم به سفرهای داخلی منجر شود بلکه در چند ماه اخیر گردشگری داخلی رونق مطلوبی نداشته است، و این بدین معناست که “اظهار نظرهایی که مسافران خروجی چون عوارض گران شده، به سفر داخلی خواهند رفت و سفرهای داخلی رونق پیدا میکند!” با شکست مواجه شده است.
با اجرای این تصمیم شاید در کوتاهمدت و به حالت شوک، مردم جریان افزایشِ عوارض خروج را با سفر نرفتن تلافی کردند یا اعتراض مدنی نسبت به آن داشتند، اما طولی نمی کشد که دوباره مردم به روال عادی سفر برمیگردند و اگر این ۲۰۰ هزار تومان برای کسی سنگین باشد، با کم کردن سفر داخلی آن را جبران میکند. برای بسیاری هم که این رقم اصلا سنگین نیست.
این را می توان از آمار ورود و خروج مسافر به شهرهای هدف گردشگری کشور متوجه شد، یکی از این شهرهای مسافر پذیر شهر تبریز است که آنطور که آمارها میگویند، آمار مسافران در چند ماه اخیر نسبت به مدت مشابه در سال گذشته با کاهش مواجه شده است. رئیس اداره تعاون و امور رفاهی آموزش و پرورش آذربایجانشرقی از کاهش ۵۰ درصدی اسکان تابستانی فرهنگیان در تبریز خبر داده و گفته است: از ابتدای تابستان تا پایان تیرماه سال جاری، هفت هزار و ۲۰۰ خانوار در اسکان فرهنگیان استان پذیرش شده اند.
مالک افشاری با بیان اینکه در وضعیت فعلی اقتصادی کشور، مردم از لحاظ روانی دچار مشکل شدند، و کسی رغبتی به سفر تابستانی ندارد، افزود: مردم زمانی میتوانند سفر کنند که از آرامش روانی مطلوبی برخوردار شوند، هر سال مسافران زیادی به تبریز و شهرهای مرزی مانند جلفا و خوی سفر میکنند که بعد از اقامت در این شهرها به کشورهای ارمنستان، آذربایجان، نخجوان و ترکیه سفر میکردند ولی با توجه به افزایش عوارض خروج از کشور، مسافران کمتری نیز به تبریز مراجعه میکنند.
شهر تبریز یک مسیر گردشگری است و به دلیل همسایگی استان با کشورهای مرزی همچون جمهوری آذربایجان، نخجوان ترکیه و غیره، در طول سال میزبان خیل عظیمی از گردشگرانی بود که به قصد سفر به این کشورها چند روزی را در استان آذربایجانشرقی اقامت میکردند که با افزایش هزینه های سفرهای خارجی، آمار ورود مسافر به این شهر کاهش پیدا کرده است.
اط طرفی اجرای مصوبه عوارض خروج از کشور به تضرر مالی مناطق آزاد از جمله منطقه آزاد ارس هم منجر شده است، زیرا با اجرای این طرح، عده ای که پیشتر از این مناطق از کشور خارج می شدند، با اجرا شدن این مصوبه، آنقدر تردد در این مناطق کم شده که بازارهای این مناطق را هم دچار مشکل کرده است.
از دیگر سو ربط افزایش نرخ عوارض خروج به کاهش مسافرت های داخلی در این نکته نیز است که گویا مردم از هزینه سفرهای داخلی میزنند تا خرج سفر به خارج را فراهم کنند. یک سفر دوروزه و آخر هفته به شهرهای داخلی اگر کم بشود، پول افزایش عوارض خروج هم تامین میشود، از طرفی مشکلات اقتصادی و افزایش هزینه ها در چند ماه اخیر نیز مزید بر علت شده تا مردم ما کمتر به مسافرت بروند.