دفع اصولی پسماند؛ اولویت شهرداری تبریز/ شهروندان برای تفکیک زباله آموزش می‌بینند

بزرگنمایی تصویر

به گزارش آذر صبح به نقل از شهریار، در این راستا با عملکردی سنجیده پروژه های زیست محیطی متعددی از جمله بزرگترین مرکز دفع فنی مهندسی بهداشتی پسماندهای شهری، مدرنترین تصفیه خانه شیرابه پسماندهای شهری کشور و احداث کارخانه زباله سوز را در اولویت احداث و اجرا قرار داده است.

 ایرج شهین باهر، شهردار کلانشهر تبریز، جمع آوری و دفع اصولی زباله های شهری را از اولویت های مدیریت شهری خواند و با تاکید بر اهمیت تفکیک از مبداء و بازیافت پسماندهای برگشت پذیر، رسیدن به سطح ایده آل در این زمینه را تنها با همکاری شهروندان عملی و دست یافتنی دانست.

وی تصریح کرد: انتظار داریم مردم بیش از وضعیت حاضر همکاری و حمایت داشته باشند ولی این موضوع کمرنگ و مورد بی توجهی برخی از شهروندان است.

در حالیکه طبق آخرین آمار تقریبی شهر اصفهان با ۲ میلیون جمعیت ۱۰۰۰ تن زباله، مشهد به عنوان شهری گردشگرپذیر با ۳ میلیون نفر جمعیت ۲ هزار تن زباله، کرج با یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر جمعیت حدود ۱۵۰۰ تن، شیراز با یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر جمعیت ۱۰۹۸ تن زباله و تهران با ۸ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر جمعیت و حجم بالای تردد مسافر ۹ هزار تن زباله تولید می کنند، شهر تبریز در زمینه تولید روزانه زباله با رقمی بالغ بر ۱۲۰۰ تن نسبت به دیگر کلانشهرهای پرجمعیت کشور وضعیت ایده آلی ندارد.

علیرضا اصغری، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تبریز با تاکید بر ضرورت مدیریت تولید و تفکیک زباله شهری، گفت: طرح تفکیک از مبدا زباله با ارائه آموزشهای متعدد به شهروندان در برخی مناطق اجرا می شود اما طی آخرین مراحل تعیین تکلیف شرکت مجری طرح به زودی در تمام شهر تفکیک از مبدا زباله به صورت گسترده ساماندهی خواهد شد.

اصغری، خاطرنشان کرد: در مقصد دو کارخانه داریم که پردازش و تفکیک مواد بازیافتی را انجام می دهند، بخشی به صورت کمپوست درآمده و بقیه به روش مهندسی و بهداشتی دفن می شود.

وی افزود: جمع آوری و دفن هر کیلو زباله برای شهرداری ۲۰۰ تومان هزینه دربر دارد که سالانه مبلغی حدود ۲۰۰ میلیارد تومان را شامل می شود.

احداث کارخانه زباله سوز و استحصال انرژی از پسماندهایی شهری

در قرن حاضر با توجه به روند نزولی منابع زیرزمینی، استفاده از تکنولوژی روز دنیا در زمینه تولید انرژی از پسماندهای شهری امری ضروری است و کشورهای پیشرفته با بهره مندی از تکنولوژی مدرن، تهدید پسماندهای شهری بر تخریب محیط زیست را به فرصتی در جهت تولید انرژی تبدیل کرده اند.

در حال حاضر روزانه بخش اعظمی از زباله تبریز بالغ بر ۸۰۰ تن دفن و درصد پایینی از آن به کمپوست تبدیل می شود که با احداث کارخانه زباله سوز جلوی دفن این طلای کثیف گرفته می شود.

در سال ۹۵ بعد از انتشار فراخوان بین المللی شهرداری تبریز، ۲۰ شرکت برای احداث کارخانه زباله سوز اعلام آمادگی کردند در ادامه براساس شیوه نامه سرمایه گذاری تبریز شرکتی فرانسوی که بیش از ۱۶۳ کارخانه زباله سوز در کشورهای اروپایی احداث کرده انتخاب شد.

شهردار تبریز گفت: احداث کارخانه زباله سوز در راستای حفاظت منابع زیست محیطی و تولید انرژی نوین و پاک از زباله به جای دفن آن در طول چند سال گذشته جزو برنامه های مهم و اساسی مدیریت شهری تبریز قرار گرفته که مدیریت کلان استان نیز با استقبال از این مسئله حمایت خوبی از احداث آن نموده اند.

به گفته ایرج شهین باهر، احداث کارخانه زباله سوز و تولید انرژی از پسماند زمینه ایجاد درآمد پایدار و گام بزرگی در حفظ محیط زیست و تبدیل تهدید زباله به فرصتی برای کلانشهر تبریز خواهد بود.

علیرضا اصغری، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تبریز با یادآوری اینکه طبق مصوبه کشوری مقرر گشته ۸ کلانشهر و ۷ شهر شمالی نیروگاه کارخانه زباله سوز احداث کنند، گفت: تبریز به عنوان اولین شهر اقدام کرده، مجوزهای لازم از محیط زیست اخذ شده، تا یک ماه آینده آغاز خواهد شد. احداث کارخانه ۳۶ ماه زمان نیاز دارد و با شرایط حاضر پیش بینی می شود تا ۴سال آینده به بهره برداری برسد.

وی با بیان اینکه این پروژه به صورت بی او تی انجام می گیرد، اظهار داشت: با احداث این کارخانه علاوه بر حذف هزینه دفن زباله، خروجی کارخانه به صورت انرژی پاک و خاکستر مورد استفاده در آسفالت سازی ارزش افزوده بالایی برای شهر خواهد داشت.

علیرضا اصغری، با بیان اینکه، تبریز جزو اولین شهرها در زمینه تکنولوژی و زیرساختهای پسماند در ایران است گفت: از لحاظ تمیزی و پاکیزگی شهر در زمینه زباله های عادی شهری وضعیت خوبی داریم، هرچند در زمینه پسماند شهری با شرکت کلیم فرانسه نیروگاه زباله سوز احداث می کنیم به اضافه تفکیک از مبدا، مرکز دفن فنی مهندسی، آموزش شهروندی با همکاری مدارس و شهروندان، اما تا نقطه ایده آل راه داریم.

سعید نیکوخصلت، رئیس کمیسیون توسعه پایدار و محیط زیست شورای شهر تبریز، با بیان اینکه زیرساختها و اقدامات مهم محیط زیستی انجام گرفته در مرکز دفن و تصفیه خانه شیرابه، همچنین فضای سبز موجود، قابل توجه بوده اظهار کرد: کنترل شیرابه و بی خطرسازی آن به نحو احسن انجام می گیرد و طبق طراحی متخصصان و کارشناسان سازمان درخصوص مِتد کاسه ای لندفیل، شیرابه نفوذ و خطری برای آبهای سطحی ندارد . 

وی اذعان داشت: هرچه سریع تر باید به استراتژیک بهره وری از پسماندهای شهری و چگونگی تبدیل آن به انرژی های پاک و مواد شیمیایی و نیروی قابل استفاده در صنعت برسیم . 

سرنوشت زباله های الکترونیکی و بیمارستانی، نگرانی اصلی مدیریت شهری

امروزه حجم بالای تولید زباله های بیمارستانی و عدم دفع اصولی آن در برخی مراکز درمانی تبریز، به یکی از نگرانی ها و دغدغه های اصلی شورای شهر و شهرداری کلانشهر تبریز بدل شده است.

رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تبریز با اشاره به مستندات و مدارک موجود در خصوص عدم بی خطرسازی پسماندهای بیمارستانی گفت: متاسفانه دود بی مسئولیتی ناظرین پسماندهای بیمارستانی در برخی از آزمایشگاه ها و بیمارستان های تبریز در چشم شهروندان می رود.

فریدون بابایی اقدم افزود: بر اساس مستندات و مدارک موجودی که از مجراهای مختلف به دست اینجانب رسیده مطلع شدم که برخی از بیمارستان ها و آزمایشگاه های تبریز، بدون توجه به خطرات زیست محیطی و احتمال ایجاد و افزایش بیماری های خطرناکی همچون ایدز، زباله های خود را بدون بی خطرسازی در میان پسماندهای عادی رها سازی می کنند.

بابایی اقدم گفت: با توجه به افزایش روز افزون تعداد بیمارستان ها، آزمایشگاه ها کلینیکهای تخصصی و غیر تخصصی بخش خصوصی با در نظر گرفتن دفع این زباله ها در سایتهای زباله های عادی بدون بی خطر سازی آنها باید منتظر یک فاجعه زیست محیطی باشیم.

وی با اﺳﺘﻨﺎد به ﻣﺎده ۱۱ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ادامه داد: بر اساس مفاد این قانون ﺗﻤﺎم ﻣﺮاﮐﺰ ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪه ﭘﺴﻤﺎﻧﺪهای وﯾﮋه و زﺑﺎﻟﻪ های ﻋﻔﻮﻧﯽ ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺪاﺳﺎزی ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ های ﻋﻔﻮﻧﯽ پرخطر از زباله های عادی اقدام کنند.

وی گرانی دستگاه های بی خطرساز، نبود نظارت کافی و منظم بر ‌تولیدکنندگان زباله های عفونی و شیمیایی و عدم تعیین سازوکار مناسب برای جمع آوری پسماند از این مراکز و بالا بودن میزان تولید پسماند را از مهم ترین مشکلات سیستم مدیریت پسماندهای بیمارستانی دانست.

بابایی اقدم یادآور شد: ادغام زباله‌های بیمارستانی با زباله‌های شهرداری سبب شده تا شیرآبه این زباله‌ها وارد رودخانه‌ها، تالاب‌ها و دریاها شود که بدون شک خطرات زیادی را به‌دنبال خواهد.

امروزه با ارتقا جایگاه و نقش ابزارآلات الکترونیکی در زندگی مدرن انسان شهری و با توجه به عمر کوتاه این ابزار و اشیا روز به روز میزان زباله های الکترونیکی در شهرها افزایش می یابد، زباله هایی که به طور مستقیم، با تنفس و تماس بدنی موجب بروز انواع بیماری های پوستی، تنفسی می شوند و به صورت غیرمستقیم از طریق آلوده کردن هوا، آب های زیرزمینی و خاک در بافت گیاهان وارد زنجیره غذایی می شوند.

علیرضا اصغری مدیرعامل سازمان مدیریت پسماندهای شهرداری تبریز گفت: بزرگترین کارخانه بازیافت پسماندهای الکترونیکی در شمالغرب کشور با تبدیل پسماندهای الکترونیکی اعم از موبایل و رایانه های مستعمل به مواد با ارزش همچون طلا، نقره، مس، سرب و پلاتین این مواد را برای مصارف صنعتی دوباره به چرخه تولید بازمی گرداند.

 اصغری با اشاره به اینکه با بازیافت پسماندهای الکترونیکی از دفن و آسیب های محیط زیستی جلوگیری می شود، گفت: با اجرای طرح جمع آوری و مدیریت پسماندهای الکترونیکی در شهر تبریز می توان یک تهدید محیط زیستی را به یک فرصت تبدیل کرد و سازمان مدیریت پسماند با نظارت دقیق در امر جمع آوری (مبدا) و هم در مدیریت بازیافت (مقصد) از خطرات ناشی از دفن زباله های الکترونیکی جلوگیری کند.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماندهای شهرداری تبریز اظهار کرد: درصورتی که پسماندهای رایانه ای و الکترونیکی با روش اصولی بازیافت شود می توان فلزات متعددی را از آنها استخراج کرد به نحوی که از یک تن زباله موبایل می توان ۱۵۰ تا ۳۰۰ گرم طلا بدست آورد، این درحالی است که در معادن طلایی که اقتصادی به حساب می آید در هر تن سنگ معدن بین ۲۰ تا ۳۰ گرم طلا یافت می شود.

از سوی دیگر زباله های بیمارستانی به عنوان یکی از مسائل و دغدغه های مهم شهرها مطرح شده که روش اصولی و بهداشتی دفع و بی خطرسازی این زباله ها به یکی از معضلات شهرداری ها تبدیل شده است.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماندهای شهرداری تبریز حجم زباله های بیمارستانی، را ۱۵ تن عنوان کرد و گفت: از حجم زباله های صنعتی خطرناک چون زباله های کارخانه رنگرزی و… که خاصیت شیمایی دارند برآورد درستی در دست نیست، آمارهای متفاوتی وجود دارد.

علیرضا اصغری، بی خطرسازی زباله های بیمارستانی و صنعتی را جزو وظایف تولیدکننده دانست و گفت: هر مجموعه ای که زباله پزشکی و یا صنعتی تولید کرده مسئولیت عادی سازی آن را بر عهده دارد و بعد از عادی سازی سازمان پسماند این زباله ها را جمع آوری می کند.

وی ادامه داد: بیمارستانها و مراکز تولیدکننده زباله های بیمارستانی در این زمینه همکاری خوبی دارند حرکتها ایده آل نیست اما رو به جلو است، چون تبریز شهری صنعتی است و زباله های بیمارستانی بی خطرسازی شده وضعیت قابل قبول است.

حفاظت محیط زیست با جنگلکاری محدوده تصفیه خانه شیرابه

سازمان مدیریت پسماندهای شهرداری با اجرای طرح جنگلکاری اطراف لندفیل تبریز و تصفیه خانه شیرابه به میزان قابل توجهی از آلودگی آب و خاک و نیز میزان آلودگی هوای این منطقه جلوگیری کرده است.

این موضوع با استقبال اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی نیز قرار گرفته بطوریکه کریم شافعی معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست، تبریز را نمونه و الگویی موفق در مدیریت پسماندهای شهری و توجه به مسائل زیست محیطی در جمع آوری و مدیریت پسماندها دانست.

وی گفت: دفع مهندسی و فنی پسماند، جمع آوری و تصفیه شیرابه های زباله تبریز و همچنین کاشت هزاران اصله درخت در محدوده مرکز دفن پسماند اقدامات بسیار خوبی هستند که باید سایر شهرها نیز از این اقدامات الگوبرداری کنند.

علیرضا اصغری، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماندهای شهرداری تبریز نیز با اشاره به جنگلکاری اطراف تصفیه خانه شیرابه اضافه کرد: جنگلکاری در زمینی به مساحت ۵۰ هکتار انجام شده و بالغ بر ۱۷ هزار و ۸۰۰ اصله درخت بادام و سنجد در مرکز دفن زباله گاه کاشته شده است.

وی گفت: اولین تصفیه خانه شیرابه ایران (mbr ) با تکنولوژی پیشرفته روز دنیا در تبریز احداث شده، که روزانه ۶۰ مترمکعب مواد خطرناک در این مجموعه تصفیه و برای آبیاری درختان اطراف این تصفیه خانه استفاده می شود.

اصغری، با اشاره به اینکه تصفیه خانه شیرابه تبریز به عنوان مدرنترین تصفیه خانه شیرابه کشور نقش مهمی در جلوگیری از آلودگی محیط زیست اطراف مرکز دفن مهندسی زباله داشته ، گفت: شیرابه حاصل از این حجم زباله در صورتی که جمع آوری و تصفیه نمی شد، تهدید بسیار بزرگی برای محیط زیست بود.