ارزیابی کارشناسان از سخنان روحانی با مردم

به گزارش آذر صبح، روحانی دوشنبه شب در گفت‌و‌گوی خود با مردم ضمن تشریح سیاست‌های ارزی جدید، به مردم اطمینان خاطر داد که شرایط را مدیریت می‌کند و نظام بر خلاف برخی ادعاهای براندازان از استحکام لازم بر خوردار است. او شرط گفت‌و‌گوی ایران با امریکا را هم صداقت طرف مقابل خواند و یادآور شد که درباره برخی مسائل خیلی مهم می‌توانیم از ظرفیت همه پرسی به‌عنوان یک اصل قانون اساسی استفاده کنیم.  درباره سخنان رئیس جمهور پیرامون همه پرسی، مجید انصاری عضو شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز به ایسنا گفت: آقای روحانی خواستند در صحبت‌های خود بگویند که این راهکار در قانون اساسی وجود دارد.

اما وقتی صحبت از رفراندوم به میان می‌آید برخی جریانات سیاسی یا اشخاص از روی آگاهی یا ناآگاهی این مسأله را مساوی با نوعی تجدید نظر خواهی در برخی خطوط نظام یا ساختار نظام تلقی می‌کنند و به همین دلیل علیه آن موضع می‌گیرند.

در حالی که تغییر ساختار اساسی نظام راهکار دیگری دارد و آن به بازنگری در قانون اساسی مربوط می‌شود.وی تأکید کرد که می‌توانیم از رفراندوم در مواردی که منجر به مشاجره یا اختلاف نظر جدی سیاسی یا اقتصادی است بهره گیریم و در جایی که این راهکار وجود دارد و می‌تواند به مشاجرات پایان دهد چرا از این ظرفیت استفاده نکنیم. دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی هم معتقد است که همه‌پرسی می‌تواند مقابل جوسازی‌های رسانه‌ای و مجازی برای کشور مثبت باشد.

اگر دولت به این نتیجه برسد و روند آن را بتواند طی کند، حتماً امکان‌پذیر خواهد بود. غلامحسین کرباسچی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: اگر دولت و مجموعه حاکم به درستی عمل کنند و مردم به رفراندوم باور داشته باشند که نظر آنها اثرگذار است، حتماً می‌تواند بر جامعه تأثیر مثبت داشته باشد. امیرمحبیان فعال سیاسی اصولگرا اما اگر چه اصل رفراندوم را قبول دارد، معتقد است: رجوع مستقیم به آرای مردم در جوامع کوچک امکان پذیر است و برای یک جامعه بزرگ مانند ایران با مسائل زیاد و تفاوت‌های دیدگاهی که وجود دارد، رجوع دائم به آرای مردم به این شکل امکانپذیر نیست، برای همین است که دموکراسی مشارکتی یا نیابتی در آن جایگزین دموکراسی مستقیم شده است و این مثال، آنچنان برای مقایسه جامعه خودمان در این زمان جالب و مناسب نبود.

نایب رئیس فراکسیون امید مجلس هم گفت‌وگوی تلویزیونی رئیس جمهوری را آرامش بخش و امیدآفرین توصیف کرد و گفت که دولتمردان باید از نقطه نظرات مردم مطلع شوند.محمدرضا تابش به ایسنا گفت:‌ در مواردی که اقدامات زمانبر است، قطعاً توجیه مردم و طلب کمک از آنها راهگشا خواهد بود. حمید رضا جلایی‌پور جامعه شناس هم در کانال تلگرامی خود نوشت: هر سخنرانی یک اثر کلی بر مخاطب دارد و در عین حال هر سخنرانی یک تعداد اجزای تشکیل دهنده دارد. به نظر من در مجموع سخنان روحانی خوب بود و در زمینه و زمانه التهابی فعلی به جامعه آرامش می‌داد و به نظام بین‌الملل صلابت نشان داد.

نطق هوشمندانه

جلال میرزایی

عضو فراکسیون امید

در روزی که می‌رفت تا کشور با دور جدید تحریم‌های امریکا در پی خروج این کشور از برجام مواجه شود، سخنان رئیس جمهوری به‌نظر قدری بیش از حد انتظار فضا را آرام کرد. هر چند شاید گروه‌های سیاسی و برخی از ناظران توقع رویکرد دیگری از آقای روحانی در این سخنان داشتند اما آرامش نسبی بازار در روز سه‌شنبه را می‌توان به‌عنوان معیار تشخیص نبض جامعه در خصوص این سخنان دانست و این‌گونه گفت که صحبت های رئیس جمهوری توانست بازخوردی مثبت را از طرف جامعه دریافت کند. اینکه آقای روحانی در سخنان خود توضیح داد که از یک سو وضعیت پیش آمده برای بازار ارز و تلاطم آن دارای چه زمینه‌هایی بوده و از سوی دیگر تمهید و برنامه دولت برای روزهای پیش رو چه خواهد بود روزهایی که کشور هم درگیر تحریم‌های تازه خواهد بود و هم روزهای پر التهاب بازار ارز و همین‌طور برخی از اعتراضات عمومی را تجربه کرده است. این توضیحات برای اینکه قسمت زیادی از جامعه به این نتیجه برسد که برنامه‌هایی برای کنترل شرایط وجود دارند، لازم و ضروری بود. همچنین سخنان رئیس جمهوری کمتر دارای لحنی گلایه‌آمیز و با کنایه نسبت به قوا و گرایش‌های سیاسی دیگر کشور بود که این هم خود نوعی هوشمندی بود که آقای روحانی در این شرایط به کار بست.

در همین حال باید اشاره مهم رئیس جمهوری به یکی از ظرفیت‌های مهم مغفول مانده قانون اساسی کشور، یعنی امکان برگزاری رفراندوم را نیز از یاد نبرد. در حالی که می‌شود درباره ضرورت‌های احیای این اصل مهم قانون اساسی در تصمیم‌گیری‌های مهم و بزرگ کشور، توجیهات مختلفی را یاد کرد اما از جنبه مدیریت افکار عمومی نیز توجه دادن رئیس جمهوری به این موضوع بسیار مهم و حیاتی است. رئیس جمهوری ضمن آنکه تأکید کرد هنوز همان روحانی سابق است، از طریق اشاره به امکان احیای اصل ۵۹ قانون اساسی این پیام را به مردم داد که همچنان آنها و نظرشان را محور تصمیم‌گیری‌ها می‌داند.

مصاحبه آقای روحانی تا اینجا حداقل بیشتر از سخنرانی‌ها و گفت‌و‌گوهای سابق ایشان مورد توجه جامعه قرار گرفت و بازخورد مثبت‌تری دریافت کرد. اما همزمان باید این نکته را نیز مورد توجه قرار داد که استمرار این بازخوردهای مثبت تنها و تنها در گرو اقدامات عملی دولت خواهد بود.

بیان آرامش بخش

ناصر ایمانی

فعال سیاسی اصولگرا

گفت‌وگوی تلویزیونی رئیس جمهوری با مردم ایران، تا حدود زیادی آرامش‎بخش جامعه بود؛ هرچند به نظر می‎رسد که در آن توجه کمتری به دغدغه‎های عمومی مردم شده است. البته آقای روحانی بخوبی به بخشی از دغدغه‎ها پاسخ دادند اما بخش دیگری از مشکلات کشور پس از پایان این گفت‎وگو، همچنان به‌صورت سؤال باقی مانده است. شاید برخی مسئولان ما از آن چیزی که واقعاً در دل مردم کوچه و بازار می‎گذرد اطلاعی ندارند و نمی‎دانند مشکل و دغدغه مردم چیست و به‌همین دلیل است که صحبت‏‌هایشان تا حدودی با واقعیات و انتظارات عموم فاصله دارد. بحث‎های اقتصادی مهم‌ترین موضوعی بود که آقای روحانی می‎توانست مانور بیشتری روی آن بدهد. اطلاعات مردم در زمینه سیاست خارجی بالا است و از قدرت تحلیل خوبی برخوردارند و می‏‌دانند که شرایط در این حوزه به چه شکل است. بنابراین آنان نیازی به شنیدن توضیحات مفصل ندارند. آنچه افکار عمومی از آن بی‎خبر است علت پیدایش مشکلات اقتصادی است. مردم خیلی توجیه نیستند و نمی‎دانند چه شد که در ظرف ماه گذشته ناگهان گرانی‎ها به بازار برگشت و نرخ ارز و سکه تا این حد بالا رفت. این موضوع نیاز به توجیه موشکافانه‎تر از سوی رئیس‎جمهور داشت. ایشان موضوع را صرفاً به مسأله تحرکات خارجی‎ها و اغتشاشات داخلی نسبت دادند که البته درست هم بود ولی همه واقعیات شرایط اقتصادی فعلی این نیست. رشد شدید نقدینگی و علت به وجود آمدن آن، نرخ بیکاری که مردم آنچه را که حس می‎کنند با آنچه در آمارهای رسمی اعلام می‎شود متفاوت می‌بینند، از جمله مواردی است که باید به‌صورت صادقانه با مردم در میان گذاشته می‌شد. اما همین مقدار از پاسخگویی رئیس‌جمهوری ایران وعده مساعد شدن شرایط در آینده، به‌دلیل آرام کردن افکار عمومی بسیار امیدوارکننده بود. به هرحال معتقدم که آنچه از سوی رئیس جمهوری ایران از قاب رسانه ملی برای مردم مطرح شد، اتفاق خوشایندی بود.

روحانی با «امید» آمد

مسعود شفیعی

 عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه

«از مردم تشکر می‌کنم که سختی‌های زیادی را در ماه‌های اخیر تحمل کردند». «زمان تحریم دست ماست و به نظر من این زمان را مردم و دولت با دست به دست هم دادن کوتاه‌تر می‌کنند. اگر با هم متحد باشیم، حتماً امریکا را پشیمان می‌کنیم».  اینها بخش‌هایی از گفت‌و‌گوی تلویزیونی دوشنبه شب دکتر روحانی بود که به‌زعم نگارنده، نکاتی کلیدی درباره مهم‌ترین دغدغه این روزهای مردم؛ یعنی آینده کشور در برابر جنگ روانی ایالات متحده دربرداشت.

روحانی برای تشکر از مردم از فعلِ ماضی (تحمل کردند) استفاده کرد؛ این می‌تواند بدان معنا باشد که رئیس جمهوری پس از چند ماهِ سخت و تحمل انواع فشارها، دوباره با «امید» در برابر دیدگان ملت ظاهر شده و می‌توان انتظار داشت که او در مواجهه با این شرایط دشوار و با وجود اذعان به‌وجود کاستی‌ها و نابسامانی‌ها، چشم‌انداز بهتری را نسبت به ماه‌های قبل، برای کشور متصور است.

این برداشت از سخنان رئیس جمهوری زمانی اتقان بیشتری می‌یابد که بدانیم در اتاق فکر تندروهای امریکایی، آنها به حصول اهداف خود(آشوب‌های گسترده و در نهایت فروپاشی نظام) در یک بازه زمانی چند ماهه بسیار دلخوش بودند، اما گذشت زمان(حتی روزها) آنها را به نادرستی تحلیل خود، بیشتر آگاه خواهد کرد. در واقع هرچه میزان وحدت میان ارکان مختلف حکومت و مردم و مقاومت در برابر تهدیدات بیشتر باشد، ترامپ را در دستیابی به اهدافش مأیوس‌تر خواهیم دید.

همانگونه که حالا عقب‌نشینی آشکار رئیس جمهوری امریکا از مواضع تند ماه‌های قبلش را با طرح فریبکارانه موضوع «گفت‌و‌گو» شاهد هستیم، می‌توان پیش‌بینی نمود در کمتر از چند ماه آینده، او به بازگشت به برجام و حتی تعهداتی فراتر از برجام رضایت دهد. اگرچه در طراحی و اجرای برنامه‌های مقابله با تحریم و خصوصاً عزم جدی در مبارزه با فساد و ناکارآمدی سنگین‌ترین وظیفه برعهده دولت و ارکان حکومتی است، اما باید باور کنیم که در نهایت این ما هستیم که زمان پایان تحریم‌ها را مشخص می‌کنیم، این «ما» همه ایرانیان وطن‌دوست را در برمی‌گیرد.

بدانیم که در هیچ‌کجای دنیا بر سوداگران شرایط جنگ اقتصادی، نامی جز «خائن» نمی‌گذارند؛ خواه سوداگران در بدنه حاکمیت و دولت باشند و خواه بیرون آن. کافی است هریک چه در دولت و چه در خارج آن، نقش خود را بشناسیم، با «انصاف» انتقاد کنیم، مسئولانه رفتار کنیم، آماده فداکاری باشیم و راه‌حل قابل اجرا ارائه دهیم و بدانیم که بدعمل کردن هر یک از اجزا(حکومت یا مردم)، نمی‌تواند بهانه‌ای برای شانه‌خالی کردن ما از مسئولیتی که در قبال سرزمین‌مان داریم، باشد.