مطرح شدن بحث مشکلات دفع پسماندهای بیمارستانی طی روزهای گذشته باری دیگر نگرانی فعالان سلامت و محیط زیست را به دنبال داشته است.
به گزارش آذر صبح، بحث زبالههای بیمارستانی سالهاست که دغدغه مردم، مسئولان و البته حامیان محیطزیست است. قانون مدیریت پسماندهای بیمارستانی سال ۱۳۸۳ به تصویب رسید، اما از آن سال تاکنون تغییر محسوسی در دفع قانونی پسماندهای بیمارستانی صورت نگرفته است.
دفع اصولی و بهداشتی پسماندهای عفونی و شیمیایی بیمارستان های تبریز هنوز هم مورد مناقشه شهرداری تبریز و سازمان حفاظت محیطزیست است. هرچند همیشه این شهرداری بوده که وظیفه جمعآوری و دفع پسماندهای بیمارستانی را بهعهده داشته، اما روش دفع آن هیچگاه مورد قبول سازمان محیطزیست قرار نگرفته، طریقه تحویل زباله بیمارستانی از سوی بیمارستانها نیز شهرداری را راضی نکرده است، اما در این بین آنچه که مدام در حال انجام شدن است و مناقشه ای در آن نیست، آلوده شدن آب و خاک تبریز و تهدید سلامتی شهروندان است.
وضعیت دفع پسماند بیمارستانی غیر قابل قبول و نگران کننده
چندی پیش اکیپی متشکل از مسئولان و کارشناسان اداره کل حفاظت محیط زیست، سازمان پدافند غیر عامل استان، سازمان مدیریت پسماند شهرداری تبریز و اداره بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی تبریز به طور سرزده از وضعیت دفع پسماندهای عفونی و شیمیایی بازدید کردند که وضعیت تعدادی از بیمارستان های تبریز که مورد اعتماد مردم نیز هستند، از لحاظ دفع اصولی پسماند غیر قابل قبول و نگران کننده بود.
گزارش خبرنگار نصر می افزاید، در حالی که بیمارستان ها موظف به بی خطرسازی پسماندهای عفونی و شیمیایی خود و تحویل آن به شهرداری تبریز هستند، اما در نتایج این بازدید سرزده که منجر به صدور اخطار زیست محیطی به سه بیمارستان تبریز شد، مشاهده شد که در بیمارستان های متخلف زباله های عفونی بدون بی خطرسازی با زباله های عادی مخلوط شده و تحویل سازمان پسماند شهرداری تبریز می شده اند!
همچنین مشخص شد آزمایشگاه های متخلف خون های نمونه برداری شده از بیماران را که احتمالا عامل بیماری های مختلفی مانند اچ.آی.وی، هپاتیت و… باشند را در فاضلاب شهری خالی می کردند!
هشدار حفاظت محیط زیست استان به ۸ بیمارستان متخلف
در پی بازرسی های صورت گرفته از بیمارستان های تبریز و مشخص شدن تخلف تعدادی از بیمارستان ها و آزمایشگاه های تبریز، معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی از صدور اخطاریه عدم مدیریت اصولی پسماندهای عفونی و تخطی از الزامات زیست محیطی برای ۸ بیمارستان تبریز در چهار ماهه گذشته خبر داد.
“حسن عباس نژاد” گفت: ۵۱ بیمارستان خصوصی و دولتی در سطح آذربایجان شرقی وجود دارد که از این تعداد ۲۹ بیمارستان در کلان شهر تبریز قرار دارد.
وی ادامه داد: تعداد کل مطب ها،آزمایشگاه و سایر مراکز پزشکی تبریز ۵ هزار و ۷۱ واحد است که از این تعداد ۷۵۰ واحد دارای قرارداد با مراکز بی خطر سازی پسماند بخش خصوصی بوده و الزام ساماندهی بقیه مراکز تا آخر شهریور ماه به دانشگاه علوم پزشکی اعلام شده و لازم است کلیه مطب های خصوصی، کلنیک ها و مراکز درمانی نسبت به تعیین تکلیف وضعیت مدیریت پسماندهای تولیدی خود اقدام نمایند.
این مقام مسئول افزود: میزان تولید زباله های بیمارستانی در شهر تبریز شامل ۵ هزار و ۷۰۰ کیلوگرم عفونی، ۸ هزار و ۳۴۵ کیلوگرم تیز و برنده، ۱۳ هزار و ۳۶۰ کیلوگرم زباله شبه خانگی است.
عباس نژاد با ذکر اینکه نحوه مدیریت پسماندهای شیمیایی مراکز درمانی وبیمارستانی نیز مورد رصد و پایش قرار می گیرد، گفت: لازم است بر اساس قانون مدیریت پسماند نسبت به امحاء و بی خطر سازی زباله های شیمیایی نیز اقدام شود.
معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی ادامه داد: در حال حاضر با توجه به تعطیلی تنها مرکز امحاء پسماندهای شیمیایی در استان قزوین، مدیریت اینگونه پسماندها در سطح کشور با چالش مواجه گردیده و ضرورت دارد بر اساس آخرین دستورالعمل ها بصورت ایزوله نگهداری و نسبت به امحاء و بی خطر سازی آن با نظارت این اداره کل اقدام فوری شود.
عباس نژاد افزود: ظرف سال۹۷ در سه ماهه اول کلیه مراکز بیمارستانی شهر تبریز مورد پایش قرار گرفته است و در این خصوص به ۵ واحد بیمارستانی اخطاریه صادر و با پیگیری های انجام شده در سه بیمارستان منجر به اصلاح وضعیت مدیریت پسماندهای عفونی شده است.
وی افزود: در سه ماهه دوم نیز پایش و بازدید سرزده توسط کارشناسان این اداره کل و دستگاه های نظارتی و دادگستری استان از بیمارستان های استان در حال انجام بوده و تاکنون ۳ واحد بیمارستانی اخطاریه عدم مدیریت اصولی پسماندهای عفونی و تخطی از الزامات زیست محیطی دریافت کرده اند.
عباس نژاد تاکید کرد: در صورت عدم اصلاح مدیریت پسماندهای عفونی، بیمارستان های متخلف به مراجع قضایی معرفی گردیده و سایر اقدامات قانونی نیز به انجام می رسد.
ضرورت تجهیز تمامی بیمارستان های تبریز به دستگاه بی خطرسازی پسماندهای عفونی
عضو شورای اسلامی شهر تبریز نیز بر ضرورت تجهیز تمامی بیمارستان های تبریز به دستگاه بی خطرسازی پسماندهای عفونی و پزشکی تاکید کرد.
فریدون بابایی اقدم گفت: قبل از جمع آوری پسماندهای پزشکی توسط سازمان مدیریت پسماند، مدیریت صحیح و بی خطر سازی آنها که بر عهده خود تولید کننده است، درست انجام نمیپذیرد و بیمارستان ها و مراکز درمانی همچنان این مشکل اساسی را دارند.
وی با اﺳﺘﻨﺎد به ﻣﺎده ۱۱ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ بر بی خطرسازی پسماندهای پزشکی توسط دستگاههای اتوکلاو و خرد کن های مجهز، جهت خرد کردن اجسام تیز و برنده در بیمارستان ها تاکید کرد و افزود: دانشگاه علوم پزشکی و اداره کل حفاظت محیط زیست استان باید در این خصوص مستقیماً نظارت کنند و تمامی مراکز درمانی و بیمارستان ها باید به دستگاه های بی خطرسازی مجهز شوند.
بابایی اقدم گفت: با توجه به افزایش روز افزون تعداد بیمارستان ها، آزمایشگاه ها کلینیک های تخصصی و غیر تخصصی بخش خصوصی با در نظر گرفتن دفع این زباله ها در سایت های زباله های عادی بدون بی خطر سازی آنها باید منتظر یک فاجعه زیست محیطی باشیم.
رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تبریز اظهار داشت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به منزله بالاترین مرجع و مسئول مدیریت پسماند، لازم است تصمیم های مقتضی را در خصوص تقلیل میزان پسماند، تفکیک دقیق و صحیح پسماند تیز و برنده، عفونی، شیمیایی و دارویی و بی خطرسازی زباله های بیمارستانی اتخاذ کند.
بابایی اقدم گرانی دستگاه های بی خطرساز، نبود نظارت کافی و منظم بر تولیدکنندگان زباله های عفونی و شیمیایی و عدم تعیین سازوکار مناسب برای جمع آوری پسماند از این مراکز و بالا بودن میزان تولید پسماند را از مهم ترین مشکلات سیستم مدیریت پسماندهای بیمارستانی دانست.
وی یادآور شد: ادغام زبالههای بیمارستانی با زبالههای شهرداری سبب شده تا شیرآبه این زبالهها وارد رودخانهها، تالابها و دریاها شود که بدون شک خطرات زیادی را بهدنبال خواهد.
تخلف تعدادی از بیمارستان های تبریز غیر قابل گذشت است
اما مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تبریز هم در این این بازدید سرزده حضور داشت، بر لزوم بی خطرسازی پسماندهای پزشکی تاکید کرد و گفت: تخلف تعدادی از بیمارستان های تبریز در مخلوط کردن پسماندهای پزشکی با عادی تخلفی غیر قابل گذشت و خطرناک برای سلامت شهروندان است و باید با آن ها برخورد شود.
علیرضا اصغری خواستار برخورد قانونی اداره کل حفاظت محیط زیست و دادگستری استان با بیمارستان های متخلف شد و گفت: سازمان پسماند شهرداری تبریز با فرض بی خرسازی پسماندهای بیمارستان ها را تحویل می گیرد.
وی در گفتگو با خبرنگار «نصر» از نهایی شدن قرارداد ساخت نیروگاه زباله سوز تبریز خبر داد و گفت: پس از فراخوان بین المللی برای احداث نیروگاه زباله سوز در تبریز، یک شرکت فرانسوی در مناقصه برنده شده و لایحه این قرارداد در شورای شهر مصوب و در فرمانداری تبریز مورد تایید قرار گرفته است.
اصغری از برگزاری سلسله جلسات کارشناسی برای سازمان های مردم نهاد و نظارتی زیست محیطی برای ارائه توجیه زیست محیطی این طرح خبر داد و گفت: نیروگاه زباله سوز تبریز بر اساس آخرین تکنولوژی روز اروپایی ساخته می شود و هیچ گونه آلایندگی زیست محیطی نخواهد داشت.
وی افزود: مشابه همین نیروگاه در مرکز شهر وین، در شهر موناکو و در کنار کاخ سلطنتی و دیگر شهرهای مهم اروپایی ایجاد شده است و فاقد هر گونه آلایندگی زیست محیطی است.
مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری تبریز گفت: ما در مرحله بررسی و نهایی کردن این قرارداد با همکاری وکلای بین المللی هستیم و انشاءالله قرارداد ساخت نیروگاه زباله سوز تبریز در آینده نزدیک آینده نهایی خواهد شد.
آزمایشگاه های متخلف را دریابید!
این گزارش می افزاید، بهره برداری از نیروگاه زباله سوز در تبریز می تواند تا حد زیادی مشکلات دفع پسماند در تبریز را به نحو احسن حل کند، اما با آزمایشگاه ها و بیمارستان های متخلفی که خون های گرفته شدن از بیماران را در فاضلاب شهری تخلیه می کنند چه باید کرد؟
در حالی که تصفیه خانه فاضلاب تبریز بیولوژیکی است و توان تصفیه عامل های بیماری زا و شیمیایی را ندارد و خروجی پساب این تصفیه خانه با فرض اینکه آب سالمی از سیستم خارج شده است، پس از کلر زنی وارد باغات و کشتزارهای منطقه قراملک تبریز می شود و در کشت سبزیجات و انواع محصولات غذایی مورد استفاده قرار می گیرد.
جمعآوری غیربهداشتی زبالههای بیمارستانی و دفن آنها مشکلات عدیدهای را برای محیطزیست و بهداشت عمومی ایجاد کرده است که راهحل آن تسریع در ایجاد نیروگاه زبالهسوز بهوسیله شهرداری، تامین خودروهای استاندارد جمعآوری زباله بیمارستانی و در عین حال تغییر رفتار جدی بیمارستانها در پرداخت سهم خود از هزینه زباله تولیدیشان و بهبود روش تحویل زباله به شهرداری تبریز است.
دفع غیر اصولی پسماند بیمارستانی، جدی ترین تهدید علیه سلامت عمومی
با وجود آنکه بیمارستان ها متولی بهداشت عمومی هستند، اما از طرفی دیگر جدی ترین تهدیدها علیه سلامت عمومی جامعه از طریق رفتار غیر اصولی تعدادی از بیمارستان ها در دفع بهداشتی پسماند عفونی و شیمیایی صورت می گیرد.
لازم است مراجع نظارتی و قضایی با ورود جدی به این موضوع مانع از تهدید سلامت شهروندان تبریزی با دفع غیر بهداشتی و خطرناک پسماندهای عفونی در بیمارستان ها و مراکز بهداشتی تبریز شوند.
نصر