پنجشنبه, ۱۰ مهر ۱۴۰۴ / ۱۴:۳۸:۲۵
ستاد احیا دریاچه ارومیه حوضچه ۵۰هزار متر معکبی پارک بزرگ تبریز را عاملی برای خشک شدن دریاچه در آینده عنوان کرد؛ شهرداری تبریز آب پشت سد را رها کرد اما آیا حال دریاچه ارومیه بهتر شد؟
به گزارش آذر صبح به نقل از مهر، کتاب سبز تاریخ را ببند، آن را کنار بگذار و از پنجره بیرون را ببین. چیزی از «باغ شهر تبریز» در «کلانشهر تبریز» باقی نمانده است. مسافرانی که با ذهنیتی سبز به تبریز سفر می‌کنند، وقتی که در هواپیما بر فراز این شهر قرار می‌گیرند، می‌گویند «فکر نمی‌کردیم تبریز هم بیابانی باشد.»
البته نبود، اما شد. مهم‌تر از پیدا کردن مقصر به‌وجود آمدن این وضعیت، پیداکردن ناجی برون‌رفت از این شرایط است. یک ناجی که بتواند دست دومیلیون نفر را بگیرد و از هوای نه‌چندان مطلوب و صحنه‌های دلگیر شهر نجات دهد.
در سال‌های اخیر «پارک بزرگ تبریز» این ادعا را کرد می‌تواند ناجی محیط‌زیست تبریز باشد. وقتی می‌گوییم پارک بزرگ تبریز، واقعا منظورمان پارک بزرگ تبریز است، یعنی پارکی به مساحت ۸۰۰ هکتار که از پارک چیتگر تهران فقط ۱۵۰ هکتار کم دارد. اما این باعث نمی‌شود نتوان عنوان یکی از بزرگترین پارک‌های ایران و خاورمیانه را به پارک بزرگ تبریز داد.
بخش‌هایی از پارک بزرگ تبریز به بهره‌برداری رسیده و بخش‌هایی هنوز در حال تملک و تکمیل است. هرچند موضوع احداث پارک بزرگ تبریز دهه‌هاست که مطرح می‌شود، اما این دلیل نمی‌شود که نتوان با همتی بلند، تمام ۸۰۰ هکتار را به بهره‌برداری رساند. خاک مرغوب و حاصلخیز منطقه که برای کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گرفت، قابلیت تبدیل به فضای سبز را در مدت‌زمانی اندک دارد و این امتیازی ویژه به حساب می‌آید.
پارک بزرگ، «شاهراه تنفسی هواء تبریز»
عاطفه مجتهدی، فعال محیط زیستی، پارک بزرگ تبریز را به عنوان «شاهراه هوایی تبریز» معرفی می‌کند. او می‌گوید با احداث پارک بزرگ تبریز می‌توان تبعات ریزگردها را حتی تا «کرج» کاهش داد.
مجتهدی به خبرنگار مهر توضیح می‌دهد: «با ایجاد اندکی اصلاحات، این پارک بزرگ می‌تواند مرکز توسعه پایدار باشد و هم از لحاظ اقتصادی، هم زیست محیطی و هم گردشگری برای تبریز می‌تواند آورده‌های فراوانی داشته باشد.»
با ایجاد اندکی اصلاحات، پارک بزرگ تبریز می‌تواند مرکز توسعه پایدار باشد و هم از لحاظ اقتصادی، هم زیست محیطی و هم گردشگری برای تبریز می‌تواند آورده‌های فراوانی داشته باشد
شهروندان مدام می‌پرسند «از تبریز ۲۰۱۸ چه‌خبر؟»، یا «این تبریز ۲۰۱۸ که می‌گویند کجاست؟» بی‌شک اگر رویداد «تبریز ۲۰۱۸» یک مکان بود، پارک بزرگ تبریز بود. از هر طرف که حساب کنید این پارک بزرگ، تبریز را به سمت توسعه پایدار، جهانی‌شدن و تبدیل شدن به یک مقصد گردشگری می‌برد.
مجتهدی درباره خانواده‌هایی که در زمین‌های پارک بزرگ تبریز مشغول کشاورزی و تامین معاش خود هستند، می‌گوید: «با احداث این پارک زمین‌های منطقه شامل ارزش‌افزوده می‌شوند و این امتیازی ویژه برای اهالی منطقه به شمار می‌آید.»
حالا اگر از احداث هتل ۵ ستاره با مشارکت ترکیه، احداث سایت بحران مجهز به باند فرود بالگرد با امکانات اولیه جهت اسکان موقت در شرایط بحرانی، بند آبی با کاربرد تفریحی و توریستی با مساحت ۴۶ هکتار و احداث مجموعه توریستی تفریحی شامل هتل ۴ و ۵ ستاره، پارک آبی، مرکز خرید به وسعت ۲۲۰ هزار مترمربع چشم ببندیم، ایجاد هکتارها فضای سبز در شرایطی که یک درخت هم غنیمت است، چیزی واقعا ارزشمند است.
آب به دریاچه نرسید
یکی از طرح‌های مهم پارک بزرگ تبریز، حوضچه مصنوعی در وسط پارک بود که به گفته کارشناس محیط زیست، عاطفه مجتهدی، می‌توانست در تعدیل هوای شهر، تصفیه آب‌های پراکنده و پساب‌های تبریز و هچنین آبیاری بخشی از فضای سبز پارک موثر باشد، اما نشد.
ستاد احیا دریاچه ارومیه اعلام کرد شهرداری تبریز با احداث این حوضچه، راه آجی‌چای را به دریاچه ارومیه بسته است. حاجی‌مرادی، مسئول ستاد فنی دریاچه ارومیه ادعا کرد: «با احداث این حوضچه دریاچه ارومیه خشک می‌شود.»
سعید نیکوخصلت، رئیس کمیسیون محیط‌زیست و توسعه پایدار شورای شهر تبریز می‌گوید در روزهای اخیر شهرداری تبریز سدها را باز کرد تا آب در مسیر دریاچه ارومیه جاری شود
این موضوع در شرایط کنونی که خشک‌شدن دریاچه ارومیه میان مردم از حساسیت فراوانی برخوردار است، به خبر داغ رسانه‌ها تبدیل شد. به‌گونه‌ای که سازمان محیط‌زیست نیز وارد کار شد و خواستار باز کردن مسیر آب حوضچه شد تا به دریاچه ارومیه برسد.
سعید نیکوخصلت، رئیس کمیسیون محیط‌زیست و توسعه پایدار شورای شهر تبریز می‌گوید در روزهای اخیر شهرداری تبریز سدها را باز کرد تا آب در مسیر دریاچه ارومیه جاری شود.
«اما به دریاچه نرسید» او در گفتگو با خبرنگار مهر توضیح می‌دهد: «درحالی که بارها درمورد تامین آب این حوضچه نظر کارشناسی داده شده بود و درحالی که می‌دانستیم آب در پهنه دشت تبریز پخش می‌شود و به دریاچه نمی‌رسد، ایجاد این فضاهای رسانه‌ای یک کم‌لطفی بزرگ بود.»
نیکوخصلت می‌گوید: «حجم آب این حوضچه یعنی ۵۰ هزار متر معکب، حتی «یک از ۱۰ هزارم» آب دریاچه ارومیه نمی‌شود.»
انداختن توپ در زمین آذربایجان شرقی
مدیر دفتر استانی ستاد احیا دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی، ۱۱ مرداد در مصاحبه‌ای گفته است که هیچ پروژه اجرایی افتتاح نشده تا در چرخه آب‌رسانی کند و تنها با استفاده از بارش‌ها و آزادسازی آب‌ها به دریاچه توانسته‌ایم وضعیت دریاچه ارومیه را در حال تثبیت نگه داریم.
بودجه ستاد احیا دریاچه ارومیه امسال و سال گذشته پرداخت نشده است و مسئولان ستاد احیا دریاچه ارومیه با این حاشیه‌سازی‌ها نمی‌توانند بی‌عرضگی‌هایشان را پوشش دهند
محمداسماعیل سعیدی، نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی می‌گوید که بودجه ستاد احیا دریاچه ارومیه امسال و سال گذشته پرداخت نشده است و مسئولان ستاد احیا دریاچه ارومیه با این حاشیه‌سازی‌ها نمی‌توانند ناکارآمدی خود را پوشش دهند.
به گفته سعیدی، رسیدن به تراز اکولوژیکی دریاچه ارومیه نیازمند ۱۷ میلیارد متر مکعب آب است درحالی که حجم حوضچه پارک بزرگ تبریز چیزی کمتر از ۵۰ هزار متر معکب بود.
این نماینده مجلس، فضاسازی ستاد احیا دریاچه ارومیه را عمدی می‌داند: «این فضاسازی رسانه‌ای، پوشش کم‌کاری های این ستاد در اجرای طرح‌های نجات‌بخش دریاچه ارومیه است.»
«در حالی که صدها میلیون متر مکعب حقابه دریاچه ارومیه پشت سدهای آذربایجان غربی محبوس است، انتقاد از آبگیری استخر پارک بزرگ تبریز که با هدایت آب‌های سطحی صورت گرفته است، غیر قابل قبول است.» این نیز نظر محمدحسین فرهنگی، دیگر نماینده تبریز در مجلس شورای اسلامی است.
حالا چیزی که اهمیت دارد، این است که ستاد احیا دریاچه ارومیه به خواسته خود رسید و آب پشت سد حوضچه پارک بزرگ تبریز خالی شد. اما چیزی که بیش‌تر اهمیت دارد، این است که حال دریاچه ارومیه بهتر نشد.
رئیس کمیسیون محیط زیست شورای شهر تبریز می‌گوید باید آب حوضچه را با بارش‌های منطقه‌ای تامین کنیم. چیزی که ممکن است سال‌ها طول بکشد، و احداث پارک بزرگ تبریز را سال‌ها به تعویق بیندازد.
کتاب سبز تاریخ را ببند و از پنجره بیرون را ببین. این وضعیت به ناراحت‌کننده‌ترین شکل ممکن، پایدار است.
